SaveSafeWater Interreg IPACBC “Greece-Albania 2014-2020”

ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΟΥ (Αγγλικά): Networking for Reciprocal Safe Cross Border Water Supply towards a Worth Living Environment  – SaveSafeWater
TITΛΟΣ ΕΡΓΟΥ (Ελληνικά): Δικτύωση για αμοιβαία ασφαλής διαχείρισης υδατικών πόρων σε διασυνοριακό επίπεδο, με απώτερο σκοπό την εξασφάλιση ενός αξιοβίωτου περιβάλλοντος– SaveSafeWater

Η διασυνοριακή περιοχή Ελλάδας-Αλβανίας θεωρείται από τις πιο ευάλωτες στις νέες συνθήκες της κλιματικής αλλαγής σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ28 καθώς επίσης και στις υπόλοιπες περιοχές των δύο χωρών λόγω της ιδιαίτερης γεωγραφικής θέσης και την γειτνίαση με την θάλασσα της Αδριατικής. Επίσης αποτελεί πόλο τουριστικής έλξης και ανάπτυξης. Για τους λόγους αυτούς είναι απαραίτητη η ανάπτυξη ενός κοινού πλαισίου όσον αφορά την αξιολόγηση των ειδικότερων χαρακτηριστικών και την αύξηση της ικανότητας διαχείρισης των διαθέσιμων υδατικών πόρων. Η διασυνοριακή συνεργασία είναι μονόδρομος λόγω της ύπαρξης κοινών λεκανών απορροής ποταμών. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει προσπάθειες συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Το προτεινόμενο έργο στοχεύει στην κεφαλαιοποίηση ολοκληρωμένων η/και μη ολοκληρωμένων συνεργασιών και κεφαλαιοποίησης των αποτελεσμάτων τους (πχ WATERGUARD, DRINKADRIA, WATERLOSS, CC-WATERS, CC-WARE, κλπ). Οι δράσεις του βρίσκονται σε άμεση συνάφεια με τις ευρωπαϊκές, εθνικές αλλά και περιφερειακές πολιτικές διαχείρισης. Συγκεκριμένα, είναι απόλυτα συμβατές με τις απαιτήσεις της ΟΠΥ 60/2000 σχετικά με την ανάκτηση πλήρους κόστους νερού και τα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Υδατικού Διαμερίσματος Ηπείρου (ΥΔ05) και Βόρειας Πελοποννήσου (ΥΔ02).
Επιπλέον, η Ελλάδα και η Αλβανία έχουν αναπτύξει διμερείς συμφωνίες συνεργασίας στους τομείς της περιβαλλοντικής προστασίας και διαχείρισης υδατικών πόρων της διασυνοριακής περιοχής. Οι κύριες πηγές της ρύπανσης των υδατικών πόρων της διασυνοριακής περιοχής είναι η γεωργία, η υδατοκαλλιέργεια, τα αστικά λύματα και ιδιαίτερα για την αλβανική πλευρά η εξόρυξη πετρελαίου.
Στον τομέα της ποιότητας των υδάτων, η εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας παραμένει σε πολύ πρώιμο στάδιο στην Αλβανία. Οι υφιστάμενες επενδύσεις σε κεφάλαιο και ανθρώπινους πόρους δεν επαρκούν για να εξασφαλιστεί η ορθή λειτουργία και συντήρηση των υπαρχόντων εγκαταστάσεων, ενώ οι δημόσιες επιχειρήσεις ύδρευσης χαρακτηρίζονται από μη ικανοποιητικό επίπεδο να διαχειριστούν τις βασικές υπηρεσίες παροχής πόσιμου νερού και επεξεργασίας λυμάτων. Η υιοθέτηση κοινής πολιτικής διασυνοριακής διαχείρισης και η προώθηση τεχνολογιών εξοικονόμησης νερού-βιώσιμη χρήση υδατικών πόρων αποτελεί προϋπόθεση για την μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη της διασυνοριακής περιοχής
Καινοτόμα εργαλεία όπως η ανάπτυξη μοντέλων προσομοίωσης, δράσεων διαχείρισης της πίεσης, ενεργός έλεγχος διαρροών σε συνδυασμό με την χαρτογράφηση των υφιστάμενων δικτύων ύδρευσης με τη χρήση συστημάτων GIS αποτελούν επιτακτική ανάγκη.
Βασικός σκοπός του προτεινόμενου έργου είναι η δικτύωση για αμοιβαία αύξηση ικανοτήτων ασφαλούς διαχείρισης υδατικών πόρων σε διασυνοριακό επίπεδο, μέσω:
α) Δημιουργίας ενός λογικού πλαισίου ανάπτυξης ικανοτήτων διαχείρισης υδατικών πόρων.
β) Ανάπτυξη ενός διασυνοριακού πλαισίου διαχείρισης υδατικών πόρων, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής μεθοδολογίας μείωσης της τρωτότητας των συστημάτων διαχείρισης υδατικών πόρων σε συνάφεια με τις εκάστοτε συνθήκες κλιματικής αλλαγής.
γ) Αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης του νερού μέσω της μείωσης του μη ανταποδοτικού νερού, των διαρροών στα δίκτυα ύδρευσης και της μείωσης της κατανάλωσής του.
δ) Δημιουργία ενός συστήματος παρακολούθησης και ελέγχου της ποιότητας του νερού σε όλο τον κύκλο της αλυσίδας παροχής και ανάπτυξη μοντέλου προσομοίωσης ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών (είσοδος και έξοδος της μονάδας επεξεργασίας, εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων, συστήματα παροχής και διανομής).
ε) Αύξηση του χρήσης καινοτόμων τεχνολογιών, σχετικά με την κλιματική αλλαγή μέσω της  ολοκληρωμένης διαχείρισης των υδατικών πόρων.
ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ:
   Αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης του νερού και ενέργειας, μέσω μείωσης του μη ανταποδοτικού νερού και εφαρμογής της διαχείρισης πίεσης και ανίχνευσης διαρροών.
   Αύξηση της εξοικονόμησης και μείωση της κατανάλωσης νερού (μέσω της τοποθέτησης έξυπνων μετρητών νερού).
   Μείωσης του οικολογικού αποτυπώματος (του αστικού κύκλου νερού).
   Αύξησης της ανταποδοτικής χρήσης νερού μέσω της ανάπτυξης και εφαρμογής κατάλληλων πολιτικών τιμολόγησης του νερού βάση της προσέγγισης πλήρους ανάκτησης του κόστους νερού, όπως ορίζεται στην Οδηγία Πλαίσιο 2000/60 / ΕΕ.

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΓΟΥ  / ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ:
Το έργο αποσκοπεί στην προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας για την αύξηση της αποδοτικότητας των υδατικών πόρων και την προσαρμογή των δύο χωρών στις συνθήκες κλιματικής αλλαγής, καθώς επίσης και την ένταξη των στόχων της κλιματικής αλλαγής στον προγραμματισμό των εθνικών και τοπικών πολιτικών στις περιοχές μελέτης. Το έργο θα περιλαμβάνει όλα τα αναγκαία στάδια για την επίτευξη αυτού του στόχου. Συγκεκριμένα:
1. Κοινή ανάπτυξη ολοκληρωμένων στρατηγικών και εργαλείων, με στόχο την μείωση της κατανάλωσης νερού και την αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης του.
2. Κοινή ανάπτυξη σχεδίων διαχείρισης και προώθησης της ελαστικότητας και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, της αποδοτικότητας της χρήσης νερού και ενέργειας, της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καινοτόμων τεχνολογιών περιβαλλοντικής διαχείρισης με στόχο την πράσινη/γαλάζια ανάπτυξη και την αξιολόγηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
3. Κοινός σχεδιασμός, προγραμματισμός και υλοποίηση πιλοτικών δράσεων για την μείωση του μη ανταποδοτικού νερού και προσδιορισμός των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην ποιοτική και ποσοτική κατάσταση των υδατικών πόρων στις διασυνοριακές λεκάνες απορροής ποταμών.
5. Ανάπτυξη και εφαρμογή αξιολόγησης των δικτύων διανομής νερού και μέτρησης του μη ανταποδοτικού με τη χρήση της μεθοδολογίας ισοζυγίου ύδατος και δεικτών επίδοσης.
6. Δημιουργία μοντέλου υδραυλικής προσομοίωσης με σκοπό τον προσδιορισμό των βέλτιστων ζωνών διαχείρισης, χαρτογράφηση του υφιστάμενου δικτύου ύδρευσης και προμήθεια/εγκατάσταση  έξυπνων μετρητών (ΑΜRs) με σκοπό την μέτρηση της κατανάλωσης σε πραγματικό χρόνο και την εφαρμογή βέλτιστων πολιτικών τιμολόγησης.
7. Εκτίμηση και πρόβλεψη της ζήτησης της ποσότητας νερού και της ελαστικότητας της τιμής του.
8. Ανάπτυξη και εφαρμογή μεθοδολογίας ανάκτησης πλήρους κόστους νερού (FWC).
9. Σχεδιασμός και εφαρμογή δράσεων δημοσιότητας και εργαστηρίων ανταλλαγής τεχνογνωσίας καθώς επίσης και εκπαιδευτικών δράσεων σε τεχνικούς διαχείρισης πόσιμου νερού και λυμάτων και ευαισθητοποίησης των πολιτών για την μείωση της κατανάλωση του πόσιμου νερού.
10. Ανάπτυξη / δημιουργία μιας κοινής πλατφόρμας συντονισμού και λήψης αποφάσεων, με στόχο την βελτίωση της ποιότητας, της διαφάνειας, καθώς και της χρηστικότητα των δεδομένων και πληροφοριών που σχετίζονται την αύξηση της αποδοτικότητας των υδατικών πόρων, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, και τη διαχείριση κρίσεων που οφείλονται στις συνθήκες κλιματικής αλλαγής.
11. Κοινή σύσταση πολιτικών αύξησης της αποδοτικότητας των υδατικών πόρων και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, στην διασυνοριακή περιοχή.
12. Δημιουργία δικτύου παρακολούθησης της ποιότητας του νερού στα σημεία υδροληψίας, στις μονάδες επεξεργασίας και στο δίκτυο διανομής (εσωτερικό και εξωτερικό υδραγωγείο).

Αναμενόμενα αποτελέσματα:
   Μείωση των απωλειών νερού στα δίκτυα και της ποσότητας του μη ανταποδοτικού νερού.
   Μείωση της κατανάλωσης νερού μέσω της ευαισθητοποίησης των καταναλωτών με την εφαρμογή βέλτιστων πολιτικών τιμολόγησης και εγκατάστασης έξυπνων μετρητών.
   Ανάπτυξη σχεδίου δράσης ανάκτησης πλήρους κόστους νερού και συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της οδηγίας πλαίσιο για τα νερά 60/2000.
   Εφαρμογή κοινωνικά δίκαιων πολιτικών τιμολόγησης νερού. 
   Μείωση του ανθρακικού και υδατικού αποτυπώματος και της ενεργειακής κατανάλωσης σε αλυσίδα παροχής πόσιμου νερού.
   Αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, με ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος.
   Διασφάλιση της παροχής υψηλού επιπέδου υπηρεσιών, ιδίως στη διαχείριση των υδατικών πόρων και στην ευημερία του συνόλου των πολιτών.
   Ενίσχυση της δημόσιας υγείας και της ασφάλειας.
   Ευαισθητοποίηση για την αειφόρο ανάπτυξη, ιδίως για τους πολίτες και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη / δικαιούχους.
   Προσδιορισμός, ανταλλαγή και διάδοση ενός συνόλου δραστηριοτήτων, πρωτοβουλιών και εμπειρίες (καλών πρακτικών) σε σχέση με το αντικείμενο του έργου.
   Ανάπτυξη καινοτόμων εργαλείων (οδηγοί, διαδίκτυο, ανταλλαγή αποτελεσμάτων, κλπ) για την παρουσίαση και τη διάδοση των επιλεγμένων καλών πρακτικών, με τελικό στόχο την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και υποστήριξης μελλοντικών στρατηγικών σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
   Ενίσχυση της περιβαλλοντικής πολιτικής των τοπικών αρχών και των κυβερνήσεων των κρατών μελών της ΕΕ και ενδυνάμωση της ανταλλαγής εμπειριών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ.
   Χρηστή διακυβέρνηση, διαφάνεια και συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών στο  σχεδιασμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση των πολιτικών αυτών.


Εναρκτήρια ημερίδα του έργου SaveSafeWater, στο οποίο επικεφαλής εταίρος είναι ο ΣΥΔΛΙ

Τετάρτη 18 Ιουλίου 2018

Στη διασφάλιση της ποιότητας του πόσιμου νερού και των ποιοτικών χαρακτηριστικών του υδροφόρου ορίζοντα του Λεκανοπεδίου συνεχίζει να επενδύει ο Σύνδεσμος Ύδρευσης Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων.

Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκε το πρωί της Τετάρτης (18 Ιουλίου 2018) στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου Ιωαννίνων η εναρκτήρια ημερίδα του έργου SaveSafeWater, στο οποίο επικεφαλής εταίρος είναι ο ΣΥΔΛΙ.


Ο Σύνδεσμος, έπειτα από την συμμετοχή του στο εταιρικό σχήμα του έργου WATER.GUARD το οποίο ολοκληρώθηκε επιτυχημένα κατά την προγραμματική περίοδο 2007 – 2013 στο πλαίσιο του προγράμματος Interreg Ελλάδα – Ιταλία, συμμετέχει εκ νέου στο πρόγραμμα εδαφικής συνεργασίας, Interreg Ελλάδα – Αλβανία 2014 – 2020, κεφαλαιοποιώντας τα προηγούμενα αποτελέσματα και αναλαμβάνοντας στρατηγικό ρόλο στο εταιρικό σχήμα που διαμορφώθηκε, για το έργο SaveSafeWater.
Στο πρόγραμμα συμμετέχουν οι παρακάτω φορείς από τις δύο χώρες: 1) Σύνδεσμος Ύδρευσης Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων (Επικεφαλής Εταίρος), 2) Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης Ηγουμενίτσας, 3) Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης Κεφαλονιάς, 4) Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Κορυτσάς, 5) Περιφερειακό Συμβούλιο Κορυτσάς, 6) Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Το SaveSafeWater έρχεται να δώσει λύσεις στην διασυνοριακή περιοχή Ελλάδας-Αλβανίας, η οποία θεωρείται από τις πλέον ευάλωτες στις νέες συνθήκες της κλιματικής αλλαγής σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναπτύσσοντας ένα κοινό πλαίσιο, όσον αφορά την αξιολόγηση των ειδικότερων χαρακτηριστικών και την αύξηση της ικανότητας διαχείρισης των διαθέσιμων υδατικών πόρων.
Με άλλα λόγια, το έργο αποσκοπεί στην προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας για την αύξηση της αποδοτικότητας των υδατικών πόρων και την προσαρμογή των δύο χωρών στις συνθήκες κλιματικής αλλαγής, καθώς επίσης και την ένταξη των στόχων της κλιματικής αλλαγής στον προγραμματισμό των εθνικών και τοπικών πολιτικών στις περιοχές μελέτης.
Το έργο θα περιλαμβάνει όλα τα αναγκαία στάδια για την επίτευξη αυτού του στόχου. Πιο συγκεκριμένα και μεταξύ άλλων, θα περιλαμβάνει:
⦁ την κοινή ανάπτυξη ολοκληρωμένων στρατηγικών και εργαλείων, με στόχο την μείωση της κατανάλωσης νερού και την αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης του,
⦁ την κοινή ανάπτυξη σχεδίων διαχείρισης και προώθησης της αποδοτικότητας της χρήσης νερού και ενέργειας,
⦁ τον κοινό προγραμματισμό και υλοποίηση πιλοτικών δράσεων για την μείωση του μη ανταποδοτικού νερού,
⦁ την ανάπτυξη και εφαρμογή αξιολόγησης των δικτύων διανομής νερού,
⦁ την δημιουργία μοντέλου υδραυλικής προσομοίωσης με σκοπό τον προσδιορισμό των βέλτιστων ζωνών διαχείρισης,
⦁ την εκτίμηση και πρόβλεψη της ζήτησης της ποσότητας νερού,
⦁ την δημιουργία δικτύου παρακολούθησης της ποιότητας του νερού στα σημεία υδροληψίας, στις μονάδες επεξεργασίας και στο δίκτυο διανομής,
⦁ τον σχεδιασμό και την εφαρμογή δράσεων δημοσιότητας και εργαστηρίων ανταλλαγής τεχνογνωσίας,
⦁ την εφαρμογή εκπαιδευτικών δράσεων σε τεχνικούς διαχείρισης πόσιμου νερού και λυμάτων,
⦁ την ευαισθητοποίηση των πολιτών για την μείωση της κατανάλωση του πόσιμου νερού.
Αναμενόμενα αποτελέσματα:
• Μείωση των απωλειών νερού στα δίκτυα και της ποσότητας του μη ανταποδοτικού νερού.
• Μείωση της κατανάλωσης νερού μέσω της ευαισθητοποίησης των καταναλωτών με την εφαρμογή βέλτιστων πολιτικών τιμολόγησης και εγκατάστασης έξυπνων μετρητών.
• Ανάπτυξη σχεδίου δράσης ανάκτησης πλήρους κόστους νερού και συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της οδηγίας πλαίσιο για τα νερά 60/2000.
• Εφαρμογή κοινωνικά δίκαιων πολιτικών τιμολόγησης νερού.
• Μείωση του ανθρακικού και υδατικού αποτυπώματος και της ενεργειακής κατανάλωσης σε αλυσίδα παροχής πόσιμου νερού.
• Αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, με ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος.
• Διασφάλιση της παροχής υψηλού επιπέδου υπηρεσιών, ιδίως στη διαχείριση των υδατικών πόρων και στην ευημερία του συνόλου των πολιτών.
• Ενίσχυση της δημόσιας υγείας και της ασφάλειας.
• Ευαισθητοποίηση για την αειφόρο ανάπτυξη, ιδίως για τους πολίτες και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη / δικαιούχους.
• Προσδιορισμός, ανταλλαγή και διάδοση ενός συνόλου δραστηριοτήτων, πρωτοβουλιών και εμπειρίες (καλών πρακτικών) σε σχέση με το αντικείμενο του έργου.
• Ανάπτυξη καινοτόμων εργαλείων (οδηγοί, διαδίκτυο, ανταλλαγή αποτελεσμάτων, κλπ) για την παρουσίαση και τη διάδοση των επιλεγμένων καλών πρακτικών, με τελικό στόχο την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και υποστήριξης μελλοντικών στρατηγικών σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
• Ενίσχυση της περιβαλλοντικής πολιτικής των τοπικών αρχών και των κυβερνήσεων των κρατών μελών της ΕΕ και ενδυνάμωση της ανταλλαγής εμπειριών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ.
• Χρηστή διακυβέρνηση, διαφάνεια και συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών στο σχεδιασμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση των πολιτικών αυτών.
«Το SaveSafeWater παρέχει στους εταίρους, και κατ’ επέκταση στην διασυνοριακή περιοχή δράσης, όλα εκείνα τα απαραίτητα εργαλεία για την επίτευξη λύσεων στα προβλήματα που εντοπίζονται στην περιοχή ενδιαφέροντος, στοχεύοντας στην μελλοντική επιτυχημένη αντιμετώπισή τους.
Προσβλέπουμε σε μία επιτυχημένη συνεργασία ανάμεσα στους εταίρους των δύο κρατών και στην υλοποίηση ενός προγράμματος που θα αποτελεί βέλτιστη πρακτική για τα επόμενα έργα εδαφικής συνεργασίας», δήλωσε κατά την έναρξη της ημερίδας ο πρόεδρος του ΣΥΔΛΙ, Ηλίας Αρλέτος.

ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ




























Εκδήλωση ευαισθητοποίησης κοινού πάνω στους στόχους και τους σκοπούς της Πράξης, Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2021

Την Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2021 και ώρα 12.00 π.μ., στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ιωαννιτών, ο Σύνδεσμος Ύδρευσης Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων, πραγματοποίησε εκδήλωση ευαισθητοποίησης κοινού πάνω στους στόχους και τους σκοπούς της Πράξης.

Την εκδήλωση χαιρέτησε ο Πρόεδρος ΣΥΔΛΙ Γεώργιος Αρλέτος και το έργο παρουσίασε ο Προϊστάμενος Τεχνικής Υπηρεσίας, Γιώργος Μπέλλος MSc Σύγχρονες Τεχνολογίες Έργων Διαχείρισης Περιβάλλοντος

Το έργο αποσκοπεί στην προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας για την αύξηση της αποδοτικότητας των υδατικών πόρων και την προσαρμογή των δύο χωρών (Ελλάδας και Αλβανίας) στις συνθήκες κλιματικής αλλαγής, καθώς επίσης και την ένταξη των στόχων της κλιματικής αλλαγής στον προγραμματισμό των εθνικών και τοπικών πολιτικών στις περιοχές μελέτης.






















































Το έργο SafeSaveWater

Γιώργος Μπέλλος
Προϊστάμενος Τεχνικής Υπηρεσίας ΣΥΔΛΙ
Μεταπτυχιακή Ειδίκευση (MSc) σε «Σύγχρονες Τεχνολογίες Έργων Διαχείρισης Περιβάλλοντος» 

Οι σημαντικές απολήψεις και μόλυνση των υδάτων, η μη αξιοποίηση των μη συμβατικών υδάτων και τέλος η κλιματική αλλαγή με τις μεγάλες διακυμάνσεις που προκαλεί στις εποχές και στις ποσότητες των βροχοπτώσεων, φέρνουν πλέον πολλά και σοβαρά προβλήματα στην υδροδότηση.

Η έλλειψη ολοκληρωμένου διαχειριστικού σχεδίου, η κατασπατάληση νερού, τα πεπαλαιωμένα και με σημαντικές απώλειες δίκτυα, η αντίληψη ότι «έχουμε πολύ και ανεξάντλητο νερό», η μη ορθή τιμολογιακή πολιτική, η εξάντληση υδατικών αποθεμάτων σε πολλές περιοχές, η εποχιακή κατανάλωση και τέλος η έλλειψη ενημέρωσης, διαβούλευσης και συμμετοχικών διαδικασιών με τους πολίτες-χρήστες, είναι μερικά από τα σημερινά ζητήματα που καθιστούν προβληματική την διαχείριση της ύδρευσης.

Το μοντέλο διαχείρισης των υδατικών πόρων που ακολουθείται και σήμερα, δεν είναι αποτελεσματικό, αλλά αντίθετα συμβάλει στην κατασπατάληση ενός «πεπερασμένου» αγαθού, με αποτέλεσμα η Ελλάδα, όπως και οι περισσότερες μεσογειακές χώρες, να βρίσκεται σε επαπειλούμενη υδατική κρίση, τόσο ποιοτική όσο και ποσοτική.

Η κατανάλωση τεράστιων ποσοτήτων νερού για την άρδευση υδροβόρων καλλιεργειών, η αλόγιστη χρήση του πόσιμου νερού από τα νοικοκυριά και όχι μόνο, η ασταθής κατάσταση των αποθεμάτων λόγω και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, αποτελούν σοβαρότατες «πληγές» για τις σύγχρονες τοπικές κοινωνίες.

Οι σύγχρονες προσεγγίσεις κάνουν λόγο για την ανάγκη ορθολογικής διαχείρισης, μείωση της ζήτησης και της κατανάλωσης, προστασία από τη ρύπανση, αξιοποίηση εναλλακτικών πηγών υδατικών πόρων αλλά και ενεργή συμμετοχή όλων των φορέων και πολιτών σε μια συλλογική και συντονισμένη προσπάθεια βιώσιμης διαχείρισης του πολυτιμότερου φυσικού πόρου για τη διασφάλιση των αναγκών των σύγχρονων κοινωνιών αλλά και των οικοσυστημάτων.

Μελλοντικός στόχος είναι η οργανωμένη και συνεπής διαμόρφωση μιας νέας κουλτούρας για το νερό και σταδιακή καλλιέργεια «υδατικής συνείδησης» των χρηστών-καταναλωτών, που συνδέεται άμεσα με τη μείωση της κατανάλωσης

Όλα αυτά που αναφέρω δοκιμάστηκαν επιτυχώς και καταγράφηκε το παράδειγμα διαχείρισης της ζήτησης σε μεγάλη κλίμακα στην Ελλάδα, από τη διαχείριση της επταετούς ξηρασίας, που έπληξε το υδροδοτικό σύστημα της Αττικής στο τέλος της δεκαετίας του 1980 και το πρώτο μισό της επόμενης. Με μια σειρά συνδυαστικών μέτρων, η κατανάλωση, μειώθηκε στο 1/3. Τα μέτρα αυτά ήταν οικονομικά (μεγάλη αύξηση των τιμών και κλιμάκωση του τιμολογίου με πολύ μεγάλες τιμές μονάδας στις μεγάλες καταναλώσεις), τεχνολογικά (μείωση των διαρροών, χρησιμοποίηση νερού δεύτερης ποιότητας από γεωτρήσεις ή ανακύκλωση για πότισμα δημοτικών πάρκων), νομοθετικά και διοικητικά (απαγόρευση ποτίσματος χλοοτάπητα και επιβολή προστίμων για τις παραβάσεις), ενώ δόθηκε έμφαση στην επικοινωνία και πληροφόρηση, με μια συνεχή και ειλικρινή ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού, που επέφερε σημαντικότατα αποτελέσματα και συμπεράσματα.

Σημαντικό ζήτημα που υπάρχει σήμερα και που το έργο SaveSafeWater αντιμετωπίζει είναι η: Διαχείριση του μη-ανταποδοτικού νερού στα δίκτυα ύδρευσης

Η ορθολογική διαχείριση του μη-ανταποδοτικού νερού (συνεπάγεται έλεγχο και μείωση των απωλειών με αποτέλεσμα την αύξηση της αποδοτικότητας χρήσης του αστικού νερού με:

• Εργασίες μείωσης πραγματικών απωλειών και συγκεκριμένα:

- Εντοπισμό διαρροών

- Τοποθέτηση συστημάτων διαχείρισης και τηλεελέγχου

- Αποκατάσταση αγωγών με διαρροές (ταχύτητα αντιμετώπισης και ποιότητα επισκευών)

• Εργασίες μείωσης εμπορικών απωλειών (π.χ. με εγκατάσταση συστημάτων μέτρησης) για την αύξηση των εσόδων και των διαθέσιμων πόρων

Σε αυτά τα πλαίσια, για τον Σύνδεσμο Ύδρευσης Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων – ΣΥΔΛΙ μέσα από το έργο SaveSafeWater περιλαμβάνονταν 4 βασικά επίπεδα δράσεων:

1.    Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία εξοπλισμού συστήματος τηλε-έλεγχου και τηλε-εποπτείας ΤΣΕ (σύστημα scada) — επέκταση αυτοματισμού λειτουργίας αντλιοστασίων ΣΥΔΛΙ

2.       Χαρτογράφηση του Δικτύου

3.      Ανάπτυξη web-GIS εφαρμογής χαρτογράφησης ιστορικού βλαβών και μετάπτωσης δεδομένων χαρτογράφησης στην γεωχωρική βάση δεδομένων

4.       Υδραυλική Προσομοίωση του δικτύου και επίλυση

και επιπλέον μελέτες υδρογεωλογικές για ανόρυξη νέων γεωτρήσεων στις περιοχές Νεοχωρίου και Γραμμενοχωρίων και τέλος Μελέτη Βέλτιστων Πρακτικών 

2.1.4  Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία εξοπλισμού συστήματος τηλε-έλεγχου και τηλε-εποπτείας ΤΣΕ (σύστημα scada) — επέκταση αυτοματισμού λειτουργίας αντλιοστασίων ΣΥΔΛΙ

Το σύστημα τηλεδιοίκησης (SCADA) του ΣΥΔΛΙ, είναι βασισμένο σε σύγχρονη ασύρματη επικοινωνία με το δίκτυο GPRS/3-4G της κινητής τηλεφωνίας. Ο κεντρικός εξυπηρετητής (SCADA Server) επικοινωνεί με όλα τα περιφερειακά σημεία ελέγχου (ΤΣΕ) με ειδικά πρωτόκολλα επικοινωνίας.

Εγινε επέκταση του συστήματος σε καίρια σημεία καθώς και σε απομακρυσμένα όπως Σταυράκι, Μάρμαρα, Εργατικές Κατοικίες Πανόραμα, Λιγοψά, Λύγγος και Επισκοπικό, καλύπτοντας πλέον το μεγαλύτερο τμήμα του Συνδέσμου.

Μέσω του συστήματος τηλεελέγχου και τηλεεποπτείας ΤΣΕ (σύστημα SCADA) επιτυγχάνεται:

•         Η καλύτερη λειτουργία του υδροδοτικού συστήματος του ΣΥΔΛΙ, λόγω της αυτοματοποιημένης λειτουργίας.

•         Εξοικονόμηση πόρων, λόγω της σε πραγματικό χρόνο (online) παρακολούθησης που

•         ελαχιστοποιεί το χρόνο παρακολούθησης και μειώνει το χρόνο δράσης

•         Βελτιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης με τη χρήση αυτοματοποιημένου συστήματος λήψης αποφάσεων και βέλτιστης λειτουργίας

•         Μείωση απωλειών νερού

•         Μείωση προβλημάτων στο δίκτυο

•         Ταχύτητα εντοπισμού τυχόν προβλημάτων

•         Μειωμένη απαίτηση επισκέψεων στο δίκτυο

•         Καλύτερη διαχείριση υδάτινων πόρων 

2.1.2  Χαρτογράφηση του δικτύου

Η δράση πραγματοποίησε την χαρτογράφηση του συνολικού εξωτερικού δικτύου του ΣΥΔΛΙ και του συνόλου των διακλαδώσεών του, το μήκος του οποίου ανέρχεται σε 320 χιλιόμετρα. Η διαδικασία της χαρτογράφησης περιλαμβάνει εκτός από την καταγραφή της γεωγραφικής θέσης του δικτύου, την αποτύπωση των τεχνικών χαρακτηριστικών των σωληνώσεων, όπως το είδος κατασκευής (PVC, ελατός χυτοσίδηρος, χαλυβδοσωλήνας, πολυαιθυλένιο και PVC) και το μήκος της κάθε διαμέτρου. Επιπλέον στο πλαίσιο της χαρτογράφησης καταγράφηκαν οι κατασκευές (αντλιοστάσια, δεξαμενές, γεωτρήσεις και φρεάτια) κατά μήκος του δικτύου. 

Αποτυπώθηκε τοπογραφικά σε ενιαία πλατφόρμα.

Ψηφιοποιήθηκαν τα νέα στοιχεία του δικτύου, έτσι ώστε, να εισαχθούν (μετάπτωση δεδομένων) στο γεωγραφικό σύστημα πληροφοριών (GIS). Το σύστημα συντεταγμένων χωρικών υποβάθρων και δικτύων στο GIS, καταγράφηκε σε ενιαίο σύστημα συντεταγμένων (ΕΓΣΑ 87), με αυτόματη συνεργασίας με υπόβαθρα σε WGS '84 ( GoogleMaps, OpenStreetMaps κλπ).

2.1.1  Ανάπτυξη web-GIS εφαρμογής χαρτογράφησης ιστορικού βλαβών και μετάπτωσης δεδομένων χαρτογράφησης στην γεωχωρική βάση δεδομένων

Η συγκεκριμένη πιλοτική δράση στην περιοχή του ΣΥΔΛΙ αφορά στην ανάπτυξη σύγχρονων εφαρμογών πληροφορικής με άμεσο στόχο την υποστήριξη της λειτουργίας της υπηρεσίας και έμμεσο στόχο την εξοικονόμηση των πόρων (ποσότητα και ατιμολόγητου ύδατος). Η εφαρμογή παρουσιάζει σε ένα διαδραστικό χάρτη το ιστορικό των βλαβών της υπηρεσίας. Δίνει τη δυνατότητα επιλογής φίλτρων, πχ ανάλογα με τη σοβαρότητα του προβλήματος, τη χρονική περίοδο, το κόστος αντιμετώπισης κλπ. Τα δεδομένα παρουσιάζονται μεμονωμένα αλλά και αθροιστικά. Υπάρχει η δυνατότητα επιλογής της χρονικής περιόδου αναφοράς των προβλημάτων έτσι ώστε να μπορεί κάποιος να παρακολουθήσει τη διαχρονική τους εξέλιξη. Επιπλέον η εφαρμογή διαθέτει και περιβάλλον διαχείρισης των προβλημάτων (εισαγωγή και ενημέρωση).

Όλο το δίκτυο ύδρευσης, με όλα τα στοιχεία του όπως καταγράφηκε από τη χαρτογράφηση, αποτυπώνεται σε γραφική μορφή σε υπολογιστή και mobile συσκευές.

Μέσω της εφαρμογής γεωχωρικών δεδομένων και των αντίστοιχων εφαρμογών που έχουν δημιουργηθεί, η υπηρεσία έχει πρόσβαση στα δεδομένα που αφορούν: τις βλάβες στα αντλητικά και στην ύδρευση, τις παροχές ύδρευσης, το υπολειμματικό χλώριο και στις καταγραφές που αφορούν τους πίνακες και τα αντλητικά. Η συλλογή των εν λόγω δεδομένων πραγματοποιείται μέσω mobile εφαρμογών πεδίου και η ενημέρωση των δεδομένων της υποδομής γίνεται σε πραγματικό χρόνο. 

Υδραυλική Προσομοίωση του δικτύου και επίλυση

Για την επίλυση-μοντελοποίηση του δικτύου ύδρευσης του ΣΥΔΛΙ χρησιμοποιήθηκε το πρόγραμμα της Τεχνολογισμικής για τα δίκτυα ύδρευσης, το οποίο επιλύει βροχωτά ή ακτινωτά δίκτυα ύδρευσης υπό πίεση χρησιμοποιώντας έναν εκ των τύπων Manning, Darcy-Weisbach ή Hazen-Williams για τον υπολογισμό των απωλειών ενέργειας κατά μήκος των αγωγών. Στο δίκτυο μπορούν να χρησιμοποιηθούν στοιχεία κόμβων, αγωγών, δεξαμενών, ταμιευτήρων, δικλείδων, κρουνών, αντλιών, αεροεξαγωγών και εκκενωτών, χωρίς περιορισμό σε αριθμό.

Το κυριότερο πλεονέκτημα της μοντελοποίησης του δικτύου είναι πως ο ΣΥΔΛΙ διαθέτει ανά πάσα στιγμή το ομοίωμα του δικτύου (μοντέλο), ώστε κάθε φορά που προκύπτει θέμα αλλαγής, επέκτασης ή λειτουργίας του δικτύου, να μπορεί να προσομοιώσει την λειτουργία του και να εξετάσει τα αποτελέσματα, πριν προβεί σε οποιανδήποτε εργασία.

Μέσω της υδραυλικής προσομοίωσης του δικτύου και σε συνέργεια με τις άλλες εφαρμογές του έργου, ο ΣΥΔΛΙ θα επιτύχει τον ορθολογικό σχεδιασμό και την ιεράρχηση των μελλοντικών επενδύσεων στον τομέα της ύδρευσης, μετά από επεξεργασία του τεράστιου όγκου πληροφορίας που θα συγκεντρωθεί με την πάροδο του χρόνου στην βάση δεδομένων του συστήματος.

Με την καταγραφή των παροχών και των καταναλώσεων ανά ζώνη (ιδιαίτερα εκείνων της αιχμής ζήτησης συνδυαστικά με τις περιόδους και χρήσεις αυξημένης ζήτησης), είναι δυνατόν να εισαχθούν στο υφιστάμενο μοντέλο προσομοίωσης του δικτύου πραγματικές τιμές παραμέτρων, που να αντιστοιχούν στις ιδιαιτερότητες του δικτύου που διαχειρίζεται ο Σύνδεσμος και μάλιστα ανά ζώνη και όχι οι θεωρητικές της βιβλιογραφίας για τα δίκτυα ύδρευσης.

Με αυτό τον τρόπο ελέγχεται η λειτουργία του υφιστάμενου εξωτερικού δικτύου, ώστε να αποκατασταθούν τυχόν δυσλειτουργίες και να αξιοποιηθούν πλήρως οι υποδομές που υπάρχουν.

Επιπροσθέτα, δίνεται η δυνατότητα να προβλεφθούν ανά ζώνη ύδρευσης οι μελλοντικές τάσεις ζήτησης, ώστε να γίνει ιεράρχηση χρονική και τοπική των απολύτως απαραιτήτων επενδύσεων του ΣΥΔΛΙ για τις επόμενες χρονικές περιόδους, με κριτήριο την βελτίωση για τον καταναλωτή και την επιχείρηση.

Όμως πέραν όλων αυτών που έγιναν, παραμένουν οι βασικοί στόχοι Διαχείρισης Υδάτινων πόρων. H εξοικονόμηση νερού προϋποθέτει την εκπόνηση ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου για όλες τις χρήσεις (ύδρευση, άρδευση, βιομηχανία, ενέργεια και αναψυχή). Το μελλοντικό αυτό σχέδιο θα εξετάζει την εφαρμογή υποχρεωτικών κανόνων στη χρήση νερού με γνώμονα τη μείωση της ζήτησης και την εξοικονόμηση νερού. Ενδεικτικές δράσεις είναι η χρήση επεξεργασμένων εκροών υγρών αποβλήτων ή υποβαθμισμένων νερών σε εξωτερικούς χώρους (άρδευση, καθαρισμός), η χρήση τεχνολογιών εξοικονόμησης στην άρδευση, επιλογή φυτών προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες που δεν απαιτούν πολύ νερό, κατασκευή ταμιευτήρων για την αξιοποίηση του βρόχινου νερού, κατασκευή διπλών δικτύων σε αστικές περιοχές, επαναχρησιμοποίηση βιομηχανικών νερών μετά από επεξεργασία, κ.ά. καθώς και η τιμολογιακή πολιτική, αλλά και όλες οι δράσεις και μέτρα που προτείνονται και προβλέπονται σε εναρμόνιση με την Οδηγία Πλαίσιο για το Νερό 2000/60/ΕΕ

Επομένως, τα επόμενα βήματα πρέπει να είναι, εφόσον συμφωνούμε ότι το νερό είναι ένας «πεπερασμένος» πόρος, η καλλιέργεια υδατικής συνείδησης και η μείωση της κατανάλωσης με κάποιους από τους τρόπους που αναφέρθηκαν και που θα είναι θέματα που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε στο μέλλον

 



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου