ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόσβαση στο νερό ως ανθρώπινο δικαίωμα: η εξωτερική διάσταση
20.9.2022 - (2021/2187(INI))
Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων
Εισηγητής: Miguel Urbán Crespo
Συντάκτης γνωμοδότησης (*):
Stéphane Bijoux, Επιτροπή Ανάπτυξης
(*) Συνδεδεμένη επιτροπή – Άρθρο 57 του Κανονισμού
στο https://www.europarl.europa.eu/ ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόσβαση στο νερό ως ανθρώπινο δικαίωμα: η εξωτερική διάσταση
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την πρόσβαση στο νερό ως ανθρώπινο δικαίωμα: η εξωτερική διάσταση
(2021/2187(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα 64/292 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 28ης Ιουλίου 2010, που αναγνωρίζει το ανθρώπινο δικαίωμα σε πόσιμο νερό και αποχέτευση,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα 68/157 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 18ης Δεκεμβρίου 2013, με τίτλο «Το ανθρώπινο δικαίωμα σε πόσιμο νερό και αποχέτευση»,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα 45/8 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, της 6ης Οκτωβρίου 2020 με τίτλο «Το ανθρώπινο δικαίωμα σε πόσιμο νερό και αποχέτευση»,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα 48/13 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, της 8ης Οκτωβρίου 2021 με τίτλο «Το ανθρώπινο δικαίωμα σε ένα καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον»,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα 71/222 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 21ης Δεκεμβρίου 2016, με τίτλο «Διεθνή Δεκαετία Δράσης σχετικά με το νερό για τη βιώσιμη ανάπτυξη (2018‑2028)»,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα 75/212 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 21ης Δεκεμβρίου 2020, με το οποίο η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την ενδιάμεση εμπεριστατωμένη αξιολόγηση της υλοποίησης των στόχων ανακήρυξε την περίοδο 2018-2028 Διεθνή Δεκαετία Δράσης σχετικά με το νερό για τη βιώσιμη ανάπτυξη (Διάσκεψη του ΟΗΕ του 2023 για το νερό),
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,
– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα και τα Γενικά Σχόλια της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW), τη Διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού και τη Σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες,
– έχοντας υπόψη τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, τον οποίο διακήρυξαν από κοινού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή στις 17 Νοεμβρίου 2017,
– έχοντας υπόψη τη γενική παρατήρηση αριθ. 15 (2002) της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα σχετικά με το δικαίωμα σε νερό,
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη των Ηνωµένων Εθνών για τα δικαιώματα των αυτοχθόνων λαών και τη Σύμβαση αριθ. 169 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), του 1989, περί αυτόχθονων λαών και λαών με φυλετική συγκρότηση,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του 1992 για την προστασία και τη χρήση των διασυνοριακών υδάτων και των διεθνών λιμνών (Σύμβαση για τα ύδατα), η οποία αρχικά συντάχθηκε ως περιφερειακό μέσο και το 2016 διατέθηκε για προσχώρηση σε όλα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του 1997 για το δίκαιο των χρήσεων των διεθνών υδατορευμάτων πλην εκείνων που αφορούν τη ναυσιπλοΐα (Σύμβαση για τα υδατορεύματα),
– έχοντας υπόψη το Πρωτόκολλο του 1999 της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (UNECE)-ΠΟΥ για τα ύδατα και την υγεία στη Σύμβαση για τα ύδατα, που παρέχει το πλαίσιο άσκησης του ανθρώπινου δικαιώματος σε νερό και αποχέτευση,
– έχοντας υπόψη τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών, και συγκεκριμένα τον στόχο 6 για τη διασφάλιση πόσιμου νερού και αποχέτευσης, και το Θεματολόγιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη έως το 2030,
– έχοντας υπόψη την έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, της 19ης Μαρτίου 2019, σχετικά με την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων παγκοσμίως με τίτλο «Κανείς στο περιθώριο»,
– έχοντας υπόψη τις εκθέσεις του Διεθνούς Οργανισμού Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) για το 2020 και το 2021 σχετικά με την κατάσταση της γεωργίας και του επισιτισμού διεθνώς,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Ειδικού Εισηγητή για το ανθρώπινο δικαίωμα σε πόσιμο νερό και αποχέτευση σχετικά με τους κινδύνους και τις επιπτώσεις που έχουν η εμπορευματοποίηση και η χρηματιστηριοποίηση του νερού στο ανθρώπινο δικαίωμα σε πόσιμο νερό και αποχέτευση, της 16ης Ιουλίου 2021, και την έκθεσή του σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης, της 21ης Ιουλίου 2020,
– έχοντας υπόψη την έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για τις παγκόσμιες εξελίξεις στον τομέα του νερού το 2021 με τίτλο «Valuing Water»,
– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ, της 17ης Ιουνίου 2019, για το ανθρώπινο δικαίωμα σε πόσιμο νερό και αποχέτευση,
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2000 για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της υδάτινης πολιτικής[1] («Οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα»),
– έχοντας υπόψη την οδηγία 91/676/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 1991, για την προστασία των υδάτων από τη νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης[2],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/118/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με την προστασία των υπόγειων υδάτων από τη ρύπανση και την υποβάθμιση[3],
– έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2020/2184 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με την ποιότητα του νερού που προορίζεται για κατανάλωση από τον άνθρωπο[4],
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 19ης Μαρτίου 2014, σε σχέση με την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία πολιτών «Η ύδρευση και η αποχέτευση είναι ανθρώπινο δικαίωμα! Το νερό είναι δημόσιο αγαθό, όχι εμπόρευμα!», (COM(2014)0177),
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2008/99/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2008, σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου[5],
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τη διπλωματία στον τομέα των υδάτων, της 17ης Ιουνίου 2019, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ όσον αφορά το ανθρώπινο δικαίωμα σε πόσιμο νερό και αποχέτευση, και της 19ης Νοεμβρίου 2021, όσον αφορά το νερό στην εξωτερική δράση της ΕΕ,
– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών «Δικαίωμα στο νερό» (Right2Water) και το ψήφισμα του, της 8ης Σεπτεμβρίου 2015, σχετικά με τη συνέχεια της προαναφερθείσας Πρωτοβουλίας[6],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουνίου 2021 με τίτλο «Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030: επαναφορά της φύσης στη ζωή μας»[7],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2021 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την εταιρική δέουσα επιμέλεια και την εταιρική λογοδοσία[8]
– έχοντας υπόψη τις υπάρχουσες επιτυχείς μεθόδους διασυνοριακής συνεργασίας, όπως οι ανταλλαγές απόψεων μεταξύ υπηρεσιών κοινής ωφέλειας ύδρευσης και αποχέτευσης στις σκανδιναβικές χώρες που ανάγονται στη δεκαετία του 1980, η ίδρυση το 1970 της κοινής σκανδιναβικής Ένωσης Υδρολογίας, η ετήσια συνέλευση Σκανδιναβών συμβούλων υδάτων, τα σκανδιναβικά φόρουμ για το νερό και η εκτενής σκανδιναβική συνεργασία όσον αφορά τα ζητήματα διαχείρισης των υδάτων,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανάπτυξης,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0231/2022),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στο ψήφισμά της 64/292 αναγνωρίζει το δικαίωμα σε πόσιμο νερό και αποχέτευση ως «ανθρώπινο δικαίωμα που είναι βασικό για την πλήρη απόλαυση της ζωής και όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων»· λαμβάνοντας υπόψη ότι χωρίς νερό δεν μπορεί να υπάρξει ζωή και ότι αμφότερα τα προαναφερθέντα δικαιώματα είναι αλληλεξαρτώμενα και απαραίτητα για μια αξιοπρεπή διαβίωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη και καθολική πρόσβαση σε καθαρό νερό χωρίς λειτουργικές αλυσίδες υγιεινής· λαμβάνοντας υπόψη ότι το νερό και οι πλωτές οδοί έχουν επίσης πολιτισμική, πνευματική και θρησκευτική διάσταση λόγω του θεμελιώδους ρόλου τους στην κοινωνία·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι στην αρχή αριθ. 20 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων σχετικά με την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες γίνεται ρητή αναφορά στο δικαίωμα των πολιτών σε ύδρευση και αποχέτευση·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η άρνηση του ανθρώπινου δικαιώματος σε νερό έχει αντίκτυπο στην πραγμάτωση του δικαιώματος στη ζωή και την υγεία, δεδομένου ότι τα μολυσμένα ύδατα, η ανεπαρκής διαχείριση αστικών, βιομηχανικών και γεωργικών λυμάτων και η ανεπαρκής αποχέτευση σχετίζονται με τη μετάδοση σοβαρών ασθενειών ή σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και με τον θάνατο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης αποτελούν έναν εκ των ακρογωνιαίων λίθων της δημόσιας υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαρροϊκές ασθένειες αποτελούν την τέταρτη αιτία θανάτου παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε ετών και κύρια αιτία χρόνιου υποσιτισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε καθαρό νερό, αποχέτευση και υγιεινή είναι αναγκαία για τη διασφάλιση της παγκόσμιας ανθεκτικότητας σε πανδημίες και άλλες λοιμώδεις νόσους και για την καταπολέμηση της αναδυόμενης απειλής της μικροβιακής αντοχής·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 έχει πλήξει περισσότερο τα πλέον ευάλωτα άτομα και έχει αναδείξει εκ νέου την ανάγκη για καθαρό και επαρκές νερό και αποχέτευση παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαθεσιμότητα και η πρόσβαση σε αποθέματα νερού και σε υπηρεσίες αποχέτευσης και υγιεινής (WASH), μεταξύ άλλων για ευάλωτα ή περιθωριοποιημένα άτομα, είναι θεμελιώδης για την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 80-90 % των λυμάτων στις αναπτυσσόμενες χώρες απορρίπτεται απευθείας σε ποταμούς, λίμνες και θάλασσες, προκαλώντας νόσους που προκαλούνται από τα ύδατα και παράλληλα σοβαρές βλάβες στο περιβάλλον· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ζωές εκατομμυρίων φτωχών ανθρώπων εξαρτώνται από την καλή κατάσταση των υδάτινων πηγών, όχι μόνο για την παροχή πόσιμου νερού αλλά και για την παραγωγή τροφίμων στους τομείς της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και της αλιείας·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, όταν δεν τηρούνται, δεν προστατεύονται και δεν ασκούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα της πρόσβασης σε νερό και σε αποχέτευση, εμποδίζεται σε πολλές περιπτώσεις το δικαίωμα στην εκπαίδευση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά, στις περισσότερες περιπτώσεις δε τα κορίτσια, αναγκάζονται να περπατούν καθημερινά έξι χιλιόμετρα κατά μέσο όρο προς αναζήτηση νερού, γεγονός που εμποδίζει τη φοίτησή τους στο σχολείο· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος ευκαιρίας της συλλογής νερού είναι υψηλό και έχει εκτεταμένες επιπτώσεις καθώς μειώνει σημαντικά τον διαθέσιμο χρόνο για άλλες σημαντικές δραστηριότητες·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά παιδιά σταματούν να πηγαίνουν σχολείο λόγω ασθενειών που οφείλονται σε επικίνδυνο νερό ή σε κακές πρακτικές υγιεινής· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα στα τρία παιδιά δεν έχει κατάλληλη πρόσβαση σε νερό και αποχέτευση στα σχολεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση του ΟΗΕ για τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης για το 2021 δείχνει ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο, πάνω από το ένα πέμπτο των σχολείων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης δεν είχαν πρόσβαση σε πόσιμο νερό ή τουαλέτες χωρισμένες ανά φύλο, ενώ πάνω από το ένα τρίτο δεν διέθεταν βασικές εγκαταστάσεις για το πλύσιμο των χεριών· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά κορίτσια αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το σχολείο όταν δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε κατάλληλες από άποψη φύλου τουαλέτες και να διαχειρίζονται με αξιοπρεπή τρόπο την περίοδό τους·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά με αναπηρίες αντιμετωπίζουν επίσης δυσκολίες πρόσβασης στην εκπαίδευση λόγω της έλλειψης προσαρμοσμένων τουαλετών και εγκαταστάσεων αποχέτευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η UNESCO αναφέρει ότι άνω του 90% του συνόλου των παιδιών με αναπηρίες δεν πηγαίνει σχολείο και τα κορίτσια με αναπηρίες έχουν περισσότερες πιθανότητες να εγκαταλείψουν το σχολείο απ’ ό,τι τα αγόρια με αναπηρίες· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η κατανάλωση πόσιμου νερού είναι απαραίτητη για τη συγκέντρωση κατά τη μάθηση·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μειονεκτήματα που αντιμετωπίζουν πολλές γυναίκες και κορίτσια, άτομα με συγκεκριμένες αναπηρίες και ηλικιωμένοι όσον αφορά το νερό, την αποχέτευση και την υγιεινή εκδηλώνονται με πολλούς τρόπους που έχουν αντίκτυπο στη γενική υγεία, την ευημερία και την αξιοπρέπειά τους, την αναπαραγωγική υγεία, την εκπαίδευση, τη διατροφή, την ασφάλεια και τη συμμετοχή τους στην οικονομία και την πολιτική· λαμβάνοντας υπόψη ότι κυρίως οι μητέρες των παιδιών με αναπηρίες είναι αυτές που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την επαγγελματική ζωή προκειμένου να διαχειρίζονται τις ανάγκες τουαλέτας των παιδιών τους και να φροντίσουν για την κατ’ οίκον εκπαίδευση τους όταν τα σχολεία δεν διαθέτουν προσβάσιμες τουαλέτες·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πολλές χώρες του Νότου, οι γυναίκες και τα κορίτσια έχουν παραδοσιακά την ευθύνη για τον εφοδιασμό της οικίας με νερό και λόγω της ευθύνης αυτής κινδυνεύουν περισσότερο από ασθένειες και βία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια κινδυνεύουν περισσότερο να υποστούν επίθεση, σεξουαλική και έμφυλη βία, παρενόχληση και να απειληθεί με διαφόρους τρόπους η ασφάλειά τους όταν μεταφέρουν νερό στο σπίτι τους, όταν πηγαίνουν σε εγκαταστάσεις υγιεινής που βρίσκονται μακριά από τα σπίτια τους·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως αναγνωρίζεται στις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ, το ανθρώπινο δικαίωμα σε νερό και αποχέτευση περιλαμβάνει τις πτυχές της διαθεσιμότητας, της προσβασιμότητας, της αποδοχής, της ποιότητας και της οικονομικής προσιτότητας, ενώ συνάδει και με τις αρχές της προσέγγισης που βασίζεται στα ανθρώπινα δικαιώματα (απαγόρευση των διακρίσεων, λογοδοσία, διαφάνεια, συμμετοχή κ.λπ.)·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο έκτος στόχος βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) του ΟΗΕ συνίσταται στη διασφάλιση ότι όλος ο πληθυσμός παγκοσμίως θα έχει καθολική και ισότιμη πρόσβαση σε πόσιμο νερό και αποχέτευση έως το 2030· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, ο στόχος αυτός πόρρω απέχει από την επίτευξή του και υποχρηματοδοτείται, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΟΗΕ για την κατάσταση των υδάτων, ενώ εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις τόσο για την επίτευξή του όσο και για την αντιμετώπιση των μεγάλων ανισοτήτων μεταξύ και εντός των χωρών όσον αφορά την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ για τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης για το 2021, το 2020 δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούσαν να μην έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό, 3,6 δισεκατομμύρια δεν διέθεταν ασφαλή αποχέτευση, και 2,3 δισεκατομμύρια δεν διέθεταν βασικές εγκαταστάσεις αποχέτευσης, ενώ 129 χώρες δεν είχαν ακόμη επιτύχει τα αναμενόμενα για τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων έως το 2030· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε νερό δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για οικονομική ανάπτυξη που επιτρέπουν σε όσους ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες να είναι οικονομικά ανεξάρτητοι·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη μιας καθολικής και ασφαλούς διαχείρισης της ύδρευσης και της αποχέτευσης θα αποφέρει καθαρά οφέλη μεταξύ 37 και 86 δισεκατομμυρίων USD ετησίως μεταξύ 2021 και 2040·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το νερό αποτελεί περιορισμένο πόρο· λαμβάνοντας υπόψη ότι το απόθεμα πόσιμου νερού ανά άτομο έχει μειωθεί δραματικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι άνιση κατανομή της αύξησης του πληθυσμού και η μείωση του πληθυσμού των αγροτικών περιοχών, η εντατικοποίηση της γεωργίας, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, καθώς και ορισμένες παράνομες και ρυπογόνες χρήσεις προκαλούν ολοένα και μεγαλύτερα προβλήματα όσον αφορά την πρόσβαση σε νερό σε πολλές περιοχές ενώ αναμένεται να προκαλέσουν ακόμη μεγαλύτερα·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη η μεγαλύτερη αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού έως το 2050 θα σημειωθεί στις πόλεις των αναπτυσσόμενων χωρών, αυξάνοντας έτσι τις αστικές ανάγκες για νερό και τρόφιμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ για την παγκόσμια ανάπτυξη των υδάτων για το 2019, έως το 2050 θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε 20-30 % περισσότερα ύδατα από ό,τι σήμερα, και λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η ζήτηση αστικών υδάτων προβλέπεται να αυξηθεί κατά 50-70 % τις τρεις επόμενες δεκαετίες·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι 125 από τις 154 αναπτυσσόμενες χώρες έχουν συμπεριλάβει τους πόρους πόσιμου ύδατος, τα χερσαία οικοσυστήματα και τα οικοσυστήματα υγροτόπων ως τομείς ύψιστης προτεραιότητας στα εθνικά τους σχέδια για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με τον ΣΒΑ 13·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη αποτελεί σημαντική αιτία λειψυδρίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα κατάσταση έκτακτης ανάγκης για το κλίμα, με αυξημένο αριθμό περιστατικών ξηρασίας, πλημμυρών και ισχυρών βροχοπτώσεων, επιδεινώνει την άνιση κατανομή του νερού· λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 90% όλων των φυσικών καταστροφών είναι υδάτινες και ότι ευθύνονται για το 70 % του συνόλου των θανάτων που οφείλονται σε φυσικές καταστροφές· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τον «Άτλαντα θνησιμότητας και οικονομικών ζημιών από ακραία καιρικά, κλιματικά φαινόμενα και φαινόμενα που σχετίζονται με το νερό (1970-2019)» του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού, από τις 10 μεγαλύτερες καταστροφές που σημειώθηκαν το διάστημα εκείνο, οι κίνδυνοι που οδήγησαν στις περισσότερες ανθρώπινες απώλειες κατά την περίοδο ήταν οι ξηρασίες, οι καταιγίδες και οι πλημμύρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, σχεδόν το 20 % του παγκόσμιου πληθυσμού θα κινδυνεύει από πλημμύρες το 2050·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η λειψυδρία, η οποία ορίζεται από τον ΟΗΕ ως η κατάσταση όπου η ζήτηση για νερό είναι υψηλότερη από τη διαθέσιμη ποσότητα ή όταν η χρήση του απαγορεύεται λόγω της κακής ποιότητάς του, θα μπορούσε σε ορισμένες περιπτώσεις να αποτελέσει παράγοντα αναγκαστικής εκτόπισης και μετανάστευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις εκθέσεις του ΟΗΕ για τα ύδατα, πέντε από τις έντεκα περιοχές του πλανήτη, όπου διαμένουν τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού, πλήττονται από καταπόνηση των υδάτινων πόρων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση για τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης του 2020, η λειψυδρία θα μπορούσε να ευθύνεται για τον εκτοπισμό περίπου 700 εκατομμυρίων ανθρώπων έως το 2030·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποψίλωση των δασών, η αρπαγή γαιών και οι δραστηριότητες υπερεκμετάλλευσης και εξόρυξης φυσικών πόρων, μεταξύ άλλων από ομάδες οργανωμένου εγκλήματος, έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη στάθμη των υδάτων των ποταμών και των λιμνών, αλλοιώνουν τον κύκλο του νερού και συμβάλλουν στην αποξήρανση ποταμών και λιμνών, καθώς και στη ρύπανση των περιοχών εκμετάλλευσης·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα οικοσυστήματα γλυκών υδάτων, ενώ καλύπτουν λιγότερο από 1 % της επιφάνειας της Γης, φιλοξενούν πάνω από 10 % όλων των ειδών και της ευαίσθητης βιοποικιλότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 70 % των αποθεμάτων πόσιμου νερού σε παγκόσμιο επίπεδο προορίζεται για γεωργική χρήση, ενώ το υπόλοιπο κατανέμεται μεταξύ βιομηχανικών χρήσεων (19 %), κυρίως στους τομείς των τροφίμων, της κλωστοϋφαντουργίας, της ενέργειας, της βιομηχανίας, των χημικών προϊόντων, των φαρμακευτικών προϊόντων, των ορυχείων, και οικιακών χρήσεων (11 %), συμπεριλαμβανομένης της κατανάλωσης·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υγιή οικοσυστήματα καθιστούν δυνατή τη βελτίωση της ποσότητας και της ποιότητας των υδάτων, ενισχύοντας παράλληλα την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κλάδος της γεωργίας καταναλώνει τις μεγαλύτερες ποσότητες πόσιμων υδάτων παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ένα τρίτο της αρόσιμης γης παγκοσμίως χρησιμοποιείται για τη διατροφή εκτρεφόμενων ζώων· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με την έκθεση του FAO, του 2020, με τίτλο « «The State of Food and Agriculture, Overcoming water challenges in agriculture» (Η κατάσταση στον επισιτισμό και τη γεωργία: ξεπερνώντας τις προκλήσεις νερού στη γεωργία) η παραγωγικότητα των τροφίμων και τα αγροτικά εισοδήματα μπορούν να ενισχυθούν σημαντικά μέσω επενδύσεων σε νέα αρδευτικά συστήματα ή μέσω της προσαρμογής και του εκσυγχρονισμού των υφιστάμενων, και ότι αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί με βελτιωμένες πρακτικές διαχείρισης των υδάτων, συμπεριλαμβανομένων βελτιωμένων γεωργικών πρακτικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρπαγή γαιών έχει αρνητικές επιπτώσεις στη διαθεσιμότητα και την ποιότητα του νερού, στερεί τις τοπικές κοινότητες από πηγές νερού και παραβιάζει το ανθρώπινο τους δικαίωμα σε ασφαλές πόσιμο νερό·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας της ενέργειας, επί του παρόντος, ευθύνεται για το 10 % των υδροληψιών παγκοσμίως, ενώ εκτιμάται ότι έως το 2040 η κατανάλωση νερού στον τομέα της ενέργειας θα αυξηθεί κατά περίπου 60 %·
ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες εξορυκτικές βιομηχανίες που κάνουν εξαντλητική χρήση των πόρων και πολλές φορές είναι παράνομες, έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις πηγές επιφανειακών ή υπόγειων υδάτινων πόρων, στη ρύπανση και την καταστροφή των πάγων, των δασών, των υγροτόπων ή των ποταμών και άλλων υδάτινων πηγών ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη κατανάλωση·
ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλωστοϋφαντουργία είναι ένας από τους τομείς με τη μεγαλύτερη κατανάλωση νερού παγκοσμίως και ότι τα είδη ένδυσης και τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα παράγονται σε περιοχές με ορισμένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά λειψυδρίας παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συγκεκριμένος κλάδος αποτελεί τον δεύτερο πιο ρυπογόνο κλάδο παγκοσμίως και ότι μεγάλο μέρος αυτής της ρύπανσης καταλήγει σε υδάτινα συστήματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκοπεύει κατά το πρώτο τετράμηνο του 2022 να εγκρίνει «Ενωσιακή στρατηγική για βιώσιμα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα», επιδιώκοντας να συμβάλει στην πρόοδο της ΕΕ προς την κυκλική οικονομία όπου θα σχεδιάζονται προϊόντα κλωστοϋφαντουργίας ανθεκτικότερα, επαναχρησιμοποιούμενα, επιδιορθώσιμα, ανακυκλώσιμα και ενεργειακώς αποδοτικά·
ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξανόμενη ζήτηση για νερό οδηγεί σε υπερεκμετάλλευση των υδάτινων πόρων και ότι η λειψυδρία έχει μετατρέψει το νερό σε αντικείμενο διαμάχης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, σε περίπου 300 περιοχές στον πλανήτη αναμένεται να ξεσπάσουν συγκρούσεις για το νερό έως το 2025·
ΚΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία των υδάτινων πόρων βάλλεται και ότι οποιαδήποτε αλλοίωση της ποιότητας των υδάτων συνιστά ποινικό αδίκημα σε πολλές χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τα τελευταία χρόνια, οι ακτιβιστές για την προστασία του περιβάλλοντος και των δικαιωμάτων που σχετίζονται με το νερό δέχονται ολοένα και περισσότερες επιθέσεις στις οποίες συγκαταλέγονται δολοφονίες, απαγωγές, βασανιστήρια, βία λόγω φύλου, απειλές, παρενόχληση, εκφοβισμός, εκστρατείες δυσφήμισης, ποινικοποίηση, δικαστική παρενόχληση, αναγκαστική έξωση και εκτοπισμός, καθώς και ότι επείγει να υποστηριχθούν προορατικά και να προστατευθεί η ζωή και η ασφάλειά τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετοί από τους επικρατέστερους υποψηφίους για το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης δέχονται επιθέσεις για τον ρόλο τους στην υπεράσπιση του νερού και των κοινών αγαθών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των υδάτων του ποταμού Guapinol φυλακίστηκαν για περισσότερα από δύο έτη πριν από την απελευθέρωσή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Lolita Chávez παραμένει επί τέσσερα χρόνια εξόριστη επειδή αγωνίστηκε να προστατεύσει το έδαφος από τη δραστηριότητα των υδροηλεκτρικών σταθμών στο Iximulew (Γουατεμάλα)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Berta Cáceres δολοφονήθηκε το 2016 επειδή ήταν υπέρμαχος της προστασίας των ποταμών Blanco και Gualcarque και ότι οι ηθικοί αυτουργοί του εγκλήματος δεν έχουν ακόμη καταδικαστεί·
ΚΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Global Witness, πάνω από το ένα τρίτο των ακτιβιστών για την προστασία της γης και του περιβάλλοντος παγκοσμίως, που σκοτώθηκαν μεταξύ 2015 και 2019, ανήκαν σε αυτόχθονες κοινότητες των οποίων οι δεξιότητες διαχείρισης της γης και των υδάτων είναι ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης και της απώλειας βιοποικιλότητας·
Λ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η άρνηση πρόσβασης σε νερό και η καταστροφή των υποδομών ύδρευσης έχουν χρησιμοποιηθεί ως βασική τακτική από κατοχικές δυνάμεις για την προσάρτηση κατεχόμενων εδαφών και την απομάκρυνση ανθρώπων από τον τόπο τους·
ΛΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία πλαίσιο της ΕΕ για τα ύδατα αναγνωρίζει ότι «το ύδωρ δεν είναι εμπορικό προϊόν όπως όλα τα άλλα, αλλά αποτελεί κληρονομιά που πρέπει να προστατεύεται και να τυγχάνει της κατάλληλης μεταχείρισης»·
ΛΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, από την 6η Δεκεμβρίου 2020, το νερό αποτελεί εμπορεύσιμο αγαθό στην προθεσμιακή αγορά της Wall Street· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Pedro Arrojo, Ειδικό Εισηγητή του ΟΗΕ για το ανθρώπινο δικαίωμα σε πόσιμο νερό και αποχέτευση, «το νερό έχει μια σειρά αξιών ζωτικής σημασίας για τις κοινωνίες μας, τις οποίες η λογική της αγοράς δεν αναγνωρίζει και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να διαχειριστεί σωστά, πόσο μάλλον σε έναν χρηματοπιστωτικό τομέα τόσο επιρρεπή στην κερδοσκοπία»· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με ειδικούς των Ηνωμένων Εθνών, η εφαρμογή κερδοσκοπικής λογικής στη διαχείριση βασικών αγαθών απαραίτητων για τη ζωή και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα όσων ζουν σε συνθήκες φτώχειας, οξύνει την ανισότητα των φύλων και επιδεινώνει την ευπάθεια των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων·
ΛΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κυβερνήσεις οφείλουν να εξασφαλίζουν το ελάχιστο βασικό επίπεδο ύδρευσης και αποχέτευσης σε όλους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση, της 16ης Ιουλίου 2021, τονίζει ότι το νερό θα πρέπει να θεωρείται δημόσιο αγαθό και η διαχείρισή του θα πρέπει να βασίζεται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, διασφαλίζοντας το δικαίωμα της πρόσβασης σε νερό και αποχέτευση καθώς και τη βιωσιμότητα των υδάτινων οικοσυστημάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ύδρευση και η αποχέτευση συνιστούν υπηρεσίες κοινής ωφελείας και ότι τα έσοδα από τον κύκλο διαχείρισης των υδάτων θα πρέπει να καλύπτουν τις σχετικές δαπάνες και το κόστος για τη βελτίωσή τους, υπό τον όρο ότι διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον·
ΛΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως αναγνωρίζεται από τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα σχετικά με το ασφαλές πόσιμο νερό και την αποχέτευση, τα κράτη υποχρεούνται να σέβονται, να προστατεύουν και να εκπληρώνουν τα δικαιώματα αυτά και ότι τρίτα μέρη θα πρέπει να αποφεύγουν οποιαδήποτε ανάμειξή τους με τα εν λόγω δικαιώματα·
ΛΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εργαζόμενοι στην αλυσίδα αποχέτευσης αντιμετωπίζουν πολλούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων για την υγεία που απορρέουν από επισφαλείς συνθήκες εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι συχνά είναι εργαζόμενοι στην άτυπη οικονομία και δεν προστατεύονται από εργασιακά δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πραγμάτωση των δικαιωμάτων σε νερό και αποχέτευση δεν πρέπει να είναι επιζήμια για την ασφάλεια, την αξιοπρέπεια και την ευ‑ημερία των εργαζομένων στον τομέα της αποχέτευσης·
1. επαναλαμβάνει ότι το δικαίωμα σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση είναι ανθρώπινο δικαίωμα, καθώς αμφότερα τα δικαιώματα είναι συμπληρωματικά· τονίζει ότι η πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό είναι απαραίτητη για μια υγιή και αξιοπρεπή ζωή ενώ είναι βασικό στοιχείο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας· επισημαίνει το γεγονός ότι το δικαίωμα στο νερό αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση για την απόλαυση άλλων δικαιωμάτων και, ως εκ τούτου, πρέπει να διέπεται από μια λογική δημόσιου συμφέροντος και κοινού, δημόσιου και παγκόσμιου αγαθού·
2. υπογραμμίζει ότι η επαρκής πρόσβαση σε εγκαταστάσεις ύδρευσης, αποχέτευσης και υγιεινής και το δικαίωμα στην υγεία και τη ζωή είναι αλληλοεξαρτώμενα και αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημόσια υγεία και την ανθρώπινη ανάπτυξη· υπογραμμίζει την ανάγκη για καθαρό νερό, δεδομένων των πανδημιών, ενώ ζητεί τη λήψη κατάλληλων μέτρων και τη χάραξη στρατηγικών και πολιτικών από την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τρίτες χώρες προκειμένου να προσφέρεται επαρκής προστασία σε όλους τους ανθρώπους·
3. τονίζει ότι η αναγνώριση του δικαιώματος σε πόσιμο νερό και αποχέτευση ως ανθρώπινου δικαιώματος αποτέλεσε θεμελιώδες βήμα προς μεγαλύτερη κοινωνική και περιβαλλοντική δικαιοσύνη· δηλώνει ότι θα μπορούσε να υπάρξει μεγαλύτερη πρόοδος εάν ο εν λόγω τομέας αποτελούσε υψηλότερη πολιτική προτεραιότητα και αν μπορούσε να διασφαλιστεί καλύτερη εφαρμογή και παρακολούθηση των σχετικών πολιτικών, αποτελεσματικότερη χρηματοδότηση, λογοδοσία και συμμετοχή του κοινού, ιδιαίτερα όσον αφορά τις πλέον περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες· υπογραμμίζει ότι πρέπει να δοθεί υψηλή προτεραιότητα στη βοήθεια σε σχέση με την παροχή ασφαλούς πόσιμου νερού και αποχέτευσης κατά την κατανομή των χρηματοδοτικών πόρων της ΕΕ και τον προγραμματισμό της παροχής βοήθειας·
4. υπενθυμίζει την ευθύνη των κρατών να προάγουν και να προστατεύουν όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα ως καθολικά, αδιαίρετα, αμοιβαία και αλληλένδετα, προάγοντας και εφαρμόζοντάς τα με τρόπο δίκαιο, ισότιμο, χωρίς διακρίσεις· επαναλαμβάνει, ως εκ τούτου, ότι τα κράτη πρέπει να διασφαλίζουν καθολική, κατάλληλη και οικονομικά προσιτή πρόσβαση σε επαρκές, ποιοτικό και ασφαλές πόσιμο νερό και βελτιωμένη πρόσβαση σε νερό για εγκαταστάσεις αποχέτευσης και υγιεινής· υπενθυμίζει ότι το δικαίωμα πρόσβασης σε νερό συνεπάγεται ότι όλοι έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες ύδρευσης·
5. υπενθυμίζει ότι τα κράτη που κυρώνουν μια συνθήκη για τα ανθρώπινα δικαιώματα δεσμεύονται να προστατεύουν, να σέβονται και να υλοποιούν τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν σε διεθνές, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· θεωρεί, στο πλαίσιο αυτό, ότι η αναγνώριση από τη διεθνή κοινότητα του δικαιώματος σε πόσιμο νερό και αποχέτευση θα πρέπει να περιλαμβάνει μηχανισμούς προστασίας και εκτελεστικούς μηχανισμούς και, ως εκ τούτου, καλεί την ΕΕ να προωθήσει μηχανισμούς προστασίας σε διεθνές, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η πραγμάτωση του δικαιώματος σε πόσιμο νερό και αποχέτευση δεν είναι προαιρετική για τα κράτη αλλά εκτελεστό δικαίωμα· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να ηγηθούν των προσπαθειών δίνοντας το καλό παράδειγμα και να κυρώσουν τις σχετικές συνθήκες, όπως το Πρωτόκολλο σχετικά με τα ύδατα και την υγεία και τη Σύμβαση, του 1992, για την προστασία και τη χρήση των διασυνοριακών υδάτων και των διεθνών λιμνών·
6. παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη να προωθήσουν το δικαίωμα σε πόσιμο νερό και αποχέτευση και την κανονιστική του ανάπτυξη σε πολυμερή και περιφερειακά φόρουμ, μεταξύ άλλων με τη στήριξη του έργου του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με το ανθρώπινο δικαίωμα σε πόσιμο νερό και αποχέτευση· τονίζει τη σημασία του έργου του ιδίου και των προκατόχων του, καθώς και άλλων μηχανισμών του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα που σχετίζονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα στην ύδρευση και την αποχέτευση·
7. υπογραμμίζει τη σημασία των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για το ανθρώπινο δικαίωμα σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση και παροτρύνει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να τις εφαρμόσουν σε τρίτες χώρες και σε πολυμερή φόρουμ· τονίζει πόσο σημαντική είναι, στο πλαίσιο αυτό, η κατάρτιση των υπαλλήλων της ΕΕ· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να ενημερώνουν τακτικά το Κοινοβούλιο και τις αρμόδιες (υπο)επιτροπές του σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο έχουν εφαρμόσει αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές, παρέχοντας συγκεκριμένα παραδείγματα των δραστηριοτήτων τους και του αντίκτυπου τους·
8. καλεί τις αντιπροσωπείες της ΕΕ και τις αποστολές των κρατών μελών, όπως επισημαίνεται στις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ, να εγείρουν ζητήματα σχετικά με το δικαίωμα σε πόσιμο νερό και αποχέτευση καθώς και την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ΜΚΟ που προάγουν το εν λόγω δικαίωμα, στους διμερείς διαλόγους τους με χώρες εταίρους, ιδίως στο πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τομεακών διαλόγων·
9. τονίζει ότι η πρόοδος προς την αναγνώριση του δικαιώματος σε ένα καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον, όπως ορίζεται στο σχετικό ψήφισμα 48/13 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, αποτελεί προϋπόθεση για την καθολική πρόσβαση σε πόσιμο νερό και αποχέτευση· στο πλαίσιο αυτό, επικροτεί τις κανονιστικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο όσον αφορά τα περιβαλλοντικά εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένης της οικοκτονίας·
10. προτρέπει τις αναπτυσσόμενες χώρες να προσχωρήσουν στις δύο διεθνείς συμβάσεις των Ηνωμένων Εθνών για τα ύδατα —συγκεκριμένα στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία και τη χρήση των διασυνοριακών υδάτων και των διεθνών λιμνών και στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο των χρήσεων των διεθνών υδατορευμάτων πλην εκείνων που αφορούν τη ναυσιπλοΐα— οι οποίες αποτελούν σημαντικά εργαλεία για τη στήριξη της διπλωματίας στον τομέα των υδάτων, της ειρήνης, και της πρόληψης των συγκρούσεων μέσω της διασυνοριακής συνεργασίας για τα ύδατα, καθώς και να καταβάλουν προσπάθειες για την πλήρη εφαρμογή τους·
11. υποστηρίζει ότι η πλήρης άσκηση του δικαιώματος σε ύδρευση εξαρτάται από τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και του κλίματος και, ως εκ τούτου, απαιτεί η διαχείριση των υδάτων να εξυπηρετεί πρωτίστως περιβαλλοντικά συμφέροντα, καθώς αποτελεί βασική ανάγκη για τα φυτά, τα ζώα και τους ανθρώπους, αλλά και κοινωνικά συμφέροντα όπως η ένταξη στην εργασία, η αύξηση των εισοδημάτων και η ενίσχυση των συνθηκών ασφάλειας των ατόμων που βρίσκονται σε κατάσταση φτώχειας·
12. τονίζει ότι η βελτίωση της ύδρευσης και της αποχέτευσης, καθώς και η καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων, μπορεί να τονώσει τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη των χωρών και να συμβάλει σημαντικά στη μείωση της φτώχειας·
13. υπογραμμίζει την ανάγκη να αναληφθούν προληπτικά μέτρα στον τομέα της πρόσβασης σε ύδρευση και αποχέτευση, καθώς και την ανάγκη για αξιόπιστους και συγκρίσιμους δείκτες για την αξιολόγηση της προόδου ή της οπισθοδρόμησης όσον αφορά την πρόσβαση σε ύδρευση και αποχέτευση·
14. τονίζει ότι ορισμένα αναπτυξιακά μοντέλα που ευνοούν έργα και επιχειρηματικές δραστηριότητες μεγάλης κλίμακας επηρεάζουν αρνητικά τη διαθεσιμότητα και την ποιότητα του νερού σε όλες τις χώρες, αυξάνουν τον ανταγωνισμό για το νερό και πυροδοτούν συγκρούσεις σχετικά με αυτό· επιμένει στο πόσο σημαντικές είναι, δεδομένων των τρεχουσών συνθηκών, οι επενδύσεις σε βιώσιμες λύσεις πόσιμου νερού, όπως η αποκατάσταση των υδάτινων οικοσυστημάτων, η ανακύκλωση των αποβλήτων, η αφαλάτωση του θαλάσσιου νερού σε παράκτιες περιοχές, η βελτίωση των συστημάτων αποχέτευσης και η βελτίωση των πρακτικών άρδευσης και γεωργίας·
15. τονίζει ότι η ανεπαρκής διαχείριση των υδάτινων πόρων και της ρύπανσης που προκαλείται από καταχρηστικές βιομηχανικές δραστηριότητες επηρεάζουν αρνητικά την πραγμάτωση του ανθρώπινου δικαιώματος σε ύδρευση και αποχέτευση·
16. καλεί την Επιτροπή να αποθαρρύνει πρακτικές που αποτελούν απειλή για το δικαίωμα σε ασφαλές και καθαρό πόσιμο νερό και αποχέτευση και να επιβάλει τη διενέργεια εκτιμήσεων επιπτώσεων των εν λόγω πρακτικών στο περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα·
17. αναγνωρίζει την ανάγκη για ενεργή υποστήριξη και προστασία της ζωής και της ακεραιότητας, καθώς και το σημαντικό έργο των υπερασπιστών των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων, ιδίως όσων υπερασπίζονται το δικαίωμα σε νερό, και καταδικάζει απερίφραστα εγκλήματα όπως δολοφονίες, απαγωγές, βασανιστήρια, την έμφυλη βία και τα σεξουαλικά εγκλήματα, τις απειλές, την παρενόχληση, τον εκφοβισμό, τις εκστρατείες δυσφήμισης, την ποινικοποίηση, τη δικαστική παρενόχληση, τις αναγκαστικές εκδιώξεις και τους εκτοπισμούς που πραγματοποιούν διάφοροι παράγοντες, μεταξύ των οποίων κυβερνήσεις και πολυεθνικές εταιρείες·
18. καλεί την ΕΕ να στηρίξει το σημαντικό έργο των υπερασπιστών περιβαλλοντικών δικαιωμάτων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών· παροτρύνει την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να τηρήσουν τη δέσμευση που προβλέπεται στις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να παρακολουθούν και να γνωστοποιούν μεμονωμένες περιπτώσεις υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον τομέα του περιβάλλοντος, ιδίως των νικητών και των φιναλίστ του Βραβείου Ζαχάρωφ, οι οποίοι δέχονται επιθέσεις για τον ρόλο τους στην υπεράσπιση του νερού και των κοινών αγαθών·
19. τονίζει ότι θα πρέπει να προάγεται η ασφάλεια των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον τομέα του περιβάλλοντος, καθώς και η ελευθερία τους να λειτουργούν χωρίς βία και εκφοβισμό· αναμένει από τις αντιπροσωπείες της ΕΕ να θέσουν σε προτεραιότητα τη στήριξη των προαναφερθέντων ακτιβιστών και να αντιδρούν με συστηματικό και ουσιαστικό τρόπο σε απειλές ή επιθέσεις εναντίον των ατόμων αυτών ή εναντίον των συγγενών τους και να υποβάλουν εκθέσεις στο Κοινοβούλιο σχετικά με τις δράσεις που έγιναν στις εν λόγω περιπτώσεις· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να αυξήσουν τους μηχανισμούς προστασίας και πρόληψης για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον τομέα του περιβάλλοντος· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για την εφαρμογή ενός συντονισμένου προγράμματος σε επίπεδο ΕΕ για την έκδοση θεωρήσεων βραχείας διάρκειας για την προσωρινή μετεγκατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως όσων εργάζονται για την προαγωγή και την προστασία των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων ή των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων λαών, ιδίως όσων δέχονται επίθεση·
20. απαιτεί από τα κράτη να σέβονται το δικαίωμα στην κοινωνική διαμαρτυρία και το δικαίωμα στην ειρηνική συνάθροιση, ειδικότερα όταν εκφράζουν την αντίθεσή τους στην υλοποίηση οικονομικών έργων που θέτουν σε κίνδυνο την πραγμάτωση του ανθρώπινου δικαιώματος σε πόσιμο νερό και αποχέτευση· καλεί τους υπαλλήλους των αντιπροσωπειών της ΕΕ και τις πρεσβείες των κρατών μελών στο πλαίσιο αυτό, και όπως αναφέρεται στις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να επισκέπτονται υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που βρίσκονται υπό κράτηση ή σε κατ’ οίκον περιορισμό και να παρίστανται στις δίκες τους ως παρατηρητές·
21. υπενθυμίζει ότι οι αυτόχθονες λαοί διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, καθώς και στην προστασία της βιοποικιλότητας· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αναγνωρίσουν και να προστατεύσουν τα δικαιώματα των αυτοχθόνων λαών στην εθιμική ιδιοκτησία και τον έλεγχο των γαιών και των φυσικών πόρων τους, όπως ορίζεται στη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Λαών και στη Σύμβαση αριθ. 169 της ΔΟΕ, και να συμμορφωθούν με την αρχή της ελεύθερης, εκ των προτέρων και κατόπιν ενημέρωσης συναίνεσης· καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ που δεν το έχουν πράξει ακόμη να κυρώσουν τη Σύμβαση αριθ.169 της ΔΟΕ περί αυτόχθονων λαών και λαών με φυλετική συγκρότηση· εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για τον σημαντικό αντίκτυπο ορισμένων μεγάλων έργων, συμπεριλαμβανομένων έργων υποδομών, εξορυκτικών δραστηριοτήτων και έργων παραγωγής ενέργειας, στο ανθρώπινο δικαίωμα σε ύδρευση και αποχέτευση, ιδίως για τους αυτόχθονες λαούς· τονίζει πόσο σημαντικό είναι να διασφαλιστεί η διενέργεια αυθεντικών και ολοκληρωμένων εκτιμήσεων επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων της ύδρευσης και της αποχέτευσης, καθώς και ότι πραγματοποιείται, καλή τη πίστει, διαβούλευση με τους πολίτες και τις ομάδες της κοινωνίας των πολιτών που επηρεάζονται και έχουν παράσχει την ελεύθερη, εκ των προτέρων και κατόπιν ενημέρωσης συναίνεσή τους πριν από την υλοποίηση οποιουδήποτε μεγάλου έργου· καλεί κρατικούς και μη φορείς να αποφεύγουν ενέργειες που θέτουν σε κίνδυνο τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών, των προσώπων με αφρικανική καταγωγή και των αγροτικών κοινοτήτων σε γαίες, ύδατα, οικοσυστήματα και βιοποικιλότητα, ενώ καλεί τις αρμόδιες αρχές να αναγνωρίσουν νομικά τους τίτλους ιδιοκτησίας, τις μισθώσεις ακινήτων, τα δικαιώματα και τις ευθύνες των προαναφερθεισών πληθυσμιακών ομάδων επιμένει στη σημασία της διεξαγωγής ανοικτών, χωρίς αποκλεισμούς και συμμετοχικών διαβουλεύσεων όταν πρόκειται να ληφθούν σημαντικές δημόσιες αποφάσεις όσον αφορά τη διαχείριση των υδάτων·
22. καλεί την Επιτροπή να ελέγξει προσεκτικά εάν τα έργα υποδομής και ενέργειας που χρηματοδοτούνται μέσω των διαφόρων μέσων αναπτυξιακής συνεργασίας και εξωτερικής πολιτικής, μεταξύ άλλων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, σέβονται και δεν θέτουν σε κίνδυνο ούτε τα ανθρώπινα δικαιώματα, στα οποία συγκαταλέγεται το ανθρώπινο δικαίωμα σε ύδρευση και αποχέτευση, ούτε και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, και δεν συμβάλλουν στην απομάκρυνση των αυτοχθόνων λαών από τη γη και τα εδάφη τους·
23. τονίζει την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση σε βιώσιμες και ανθεκτικές υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης για τη στήριξη των κοινοτήτων, με την εφαρμογή μέτρων για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών και με τη χρήση όλων των αναγκαίων εργαλείων χαρτογράφησης των κινδύνων για το νερό, καθώς και συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τη συμμαχία «Resilient Water Accelerator»·
24. καταδικάζει το γεγονός ότι εξακολουθούν να υπάρχουν έμφυλες ανισότητες σε ό,τι αφορά την άσκηση του ανθρωπίνου δικαιώματος σε πόσιμο νερό και αποχέτευση, και ότι η έλλειψη αυτών των αγαθών έχει ως αποτέλεσμα τις διακρίσεις λόγω φύλου· σημειώνει επίσης με ανησυχία ότι η κατάσταση αυτή έχει καταστροφικές επιπτώσεις στα δικαιώματα των γυναικών, ιδίως λόγω των ειδικών αναγκών των γυναικών και των κοριτσιών όσον αφορά την υγιεινή και την υγεία κατά την έμμηνο ρύση τους, γεγονός που δυσχεραίνει την ασφαλή και υγιή διαβίωση των γυναικών και των κοριτσιών· τονίζει ότι η οικονομικά προσιτή πρόσβαση σε ύδρευση και επαρκή αποχέτευση και υγιεινή (υποδομές WASH) είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημόσια υγεία και την ανθρώπινη ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος σε εκπαίδευση για τα κορίτσια, και επιμένει ότι ο τομέας WASH στις αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να έχει υψηλή προτεραιότητα στην αναπτυξιακή πολιτική της ΕΕ·
25. ζητεί την προστασία των γυναικών και των κοριτσιών από απειλές και επιθέσεις κατά της σωματικής τους ακεραιότητας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας, όταν συλλέγουν νερό για οικιακή χρήση και κατά την πρόσβασή τους σε εγκαταστάσεις υγιεινής έξω από τα σπίτια τους· ζητεί να ληφθούν μέτρα για να μειωθεί ο χρόνος που αφιερώνουν γυναίκες και κορίτσια στη συλλογή νερού για οικιακή χρήση, ώστε να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές επιπτώσεις από τις ανεπαρκείς υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης στην πρόσβαση των κοριτσιών στην εκπαίδευση·
26. τονίζει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της, σε στενή συνεργασία με τον ΟΗΕ και τη διεθνή κοινότητα, πρέπει να συνεργάζονται στενά με αποδέκτες εξωτερικής βοήθειας προκειμένου να εξαλείψουν την παγκόσμια φτώχεια σε νερό εξασφαλίζοντας παράλληλα κατάλληλες εγκαταστάσεις αποχέτευσης για όλους· καλεί όλα τα κράτη να πραγματοποιήσουν τις δεσμεύσεις τους που απορρέουν από τη σύμβαση για την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW) και συγκεκριμένα του άρθρου 14 αυτής, σύμφωνα με το οποίο απαιτείται τα κράτη μέρη να εξασφαλίσουν ότι οι γυναίκες από αγροτικές περιοχές έχουν το δικαίωμα σε κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης όσον αφορά, μεταξύ άλλων, την αποχέτευση και την ύδρευση·
27. καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να εφαρμόσουν μια μετασχηματιστική και διατομεακή προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου στα προγράμματα διαχείρισης των υδάτινων πόρων και αποχέτευσης, και να συμπεριλάβουν πολιτικές συνοδευόμενες από συγκεκριμένα σχέδια δράσης και επαρκή χρηματοδότηση σύμφωνα με τα μέσα εξωτερικής χρηματοδότησης της ΕΕ και το σχέδιο δράσης για θέματα φύλου (GAP III), το θεματολόγιο της ΕΕ για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών στην εξωτερική δράση για την περίοδο 2021-2025· ζητεί να προάγεται η τοποθέτηση των γυναικών σε ηγετικές θέσεις, καθώς και την πλήρη, ουσιαστική και ισότιμη συμμετοχή τους στον σχεδιασμό, τη λήψη και την εφαρμογή των αποφάσεων που αφορούν τη διαχείριση του νερού και τον τομέα της αποχέτευσης·
28. επισημαίνει ότι η πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό αποτελεί ένα από τα μείζονα σύγχρονα προβλήματα, ειδικά δεδομένου ότι σχεδόν το 60 % των υδροφόρων πόρων διασχίζουν πολιτικά και εδαφικά σύνορα· υπενθυμίζει ότι, στα συμπεράσματα του 2018, το Συμβούλιο «καταδίκασε τη χρήση των υδάτων ως πολεμικού όπλου» θεωρώντας ότι «σε αυτό το πλαίσιο, η καταστροφή υποδομών ύδρευσης, η ρύπανση των υδάτων [και] η εκτροπή υδατορευμάτων προκειμένου να περιοριστεί ή να προληφθεί η πρόσβαση σε νερό θα μπορούσαν να αποτελούν παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου»· υπενθυμίζει ότι η σκόπιμη στέρηση νερού που οδηγεί στην εξόντωση αμάχων συνιστά έγκλημα κατά της ανθρωπότητας σύμφωνα με το καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και ότι μπορεί επίσης να θεωρηθεί έγκλημα πολέμου, δεδομένου ότι οποιαδήποτε επίθεση ή καταστροφή εγκαταστάσεων και προμηθειών πόσιμου νερού και αρδευτικών έργων απαγορεύεται βάσει των Συμβάσεων της Γενεύης του 1949·
29. εκφράζει την έντονη ανησυχία του για το γεγονός ότι οι παραβιάσεις του δικαιώματος σε νερό και αποχέτευση σε κατεχόμενα εδάφη αποσκοπούν στον εκτοπισμό ανθρώπων από τα εδάφη τους, καθώς και για την άρνηση πρόσβασης σε επαρκή αποθέματα νερού, υδάτινους πόρους και σχετικές υποδομές· υπενθυμίζει ότι όλοι οι λαοί, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται υπό λαών, έχουν το κυρίαρχο δικαίωμα να ελέγχουν τον φυσικό τους πλούτο· προτρέπει τις κατοχικές δυνάμεις να λάβουν άμεσα μέτρα για τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης και διανομής του νερού στους ανθρώπους που ζουν σε κατεχόμενα εδάφη και, ειδικότερα δυνάμει του ψηφίσματος αριθ.73/255 της 20ής Δεκεμβρίου 2018 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, να διασφαλίσουν ότι οι άνθρωποι που ζουν σε κατεχόμενα εδάφη έχουν τον έλεγχο των υδάτινων πόρων τους, μεταξύ άλλων της διαχείρισης, της άντλησης και της κατανομής των υδάτων·
30. καλεί την ΕΕ να θεσπίσει πολιτική στρατηγική για τη διευκόλυνση λύσεων σε αυτές τις περιοχές και να ενθαρρύνει τις χώρες που βρίσκονται στις σημαντικότερες περιοχές συγκρούσεων που σχετίζονται με το νερό να υπογράψουν τη Σύμβαση για τα ύδατα·
31. εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την έλλειψη πρόσβασης σε νερό και αποχέτευση στους καταυλισμούς προσφύγων· τονίζει την υποχρέωση των κρατών να διασφαλίζουν το δικαίωμα στην αποχέτευση και το νερό για τους πρόσφυγες·
32. υπογραμμίζει ότι παρόλο που το νερό μπορεί μερικές φορές να αποτελέσει αιτία σύγκρουσης, μπορεί επίσης να διαδραματίσει θετικό ρόλο στην προαγωγή της ειρήνης και της συνεργασίας· στηρίζει τη διπλωματική δέσμευση της ΕΕ για τη διασυνοριακή συνεργασία για το νερό ως εργαλείο ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας και τονίζει τη σημασία της ολοκληρωμένης διαχείρισης υδάτινων πόρων και την ανάγκη για περισσότερη συμπληρωματικότητα μεταξύ ανθρωπιστικών δράσεων και δράσεων για την ανάπτυξη και την ειρήνη προκειμένου να αντιμετωπίσει επείγουσες ανάγκες και να επεμβαίνει νωρίτερα προκειμένου να αντιμετωπίσει τις βαθύτερες αιτίες και να προλαμβάνει τις αιφνίδιες καταστάσεις έκτακτης ανθρωπιστικής ανάγκης και νερού·
33. τονίζει ότι οι εταιρείες σε ολόκληρο τον κόσμο πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι δραστηριότητές τους δεν παραβιάζουν και δεν καταπατούν την άσκηση του ανθρώπινου δικαιώματος της πρόσβασης σε πόσιμο νερό σύμφωνα με τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και σύμφωνα με τις διακηρύξεις, τα σύμφωνα και τις συνθήκες των Ηνωμένων Εθνών που περιλαμβάνουν το εν λόγω δικαίωμα· ζητεί, επίσης από τις χώρες, να καταβάλλουν προσπάθειες για την επίτευξη των στόχων που προβλέπονται στον ΣΒΑ 6, καθώς και να θεσπίσουν νομοθετικές διατάξεις που θα διασφαλίζουν ότι οι επιχειρήσεις δεν εμποδίζουν τη δίκαιη πρόσβαση σε επαρκή αποθέματα νερού· παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συμμετέχουν εποικοδομητικά στο έργο της διακυβερνητικής ομάδας εργασίας του ΟΗΕ για τις διεθνικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις, με σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα, στο πλαίσιο θέσπισης ενός διεθνούς δεσμευτικού οργάνου για τη ρύθμιση, στο διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των δραστηριοτήτων των διεθνικών και άλλων εταιρειών·
34. καλεί τις αντιπροσωπείες της ΕΕ και τις αποστολές των κρατών μελών σε τρίτες χώρες να επαγρυπνούν ιδιαίτερα σε σχέση με εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εδρεύουν στην ΕΕ, οι οποίες θα μπορούσαν να αρνηθούν ή να υπονομεύσουν την άσκηση των δικαιωμάτων πρόσβασης σε ύδρευση και αποχέτευση· υπογραμμίζει ότι τα θύματα τέτοιων παραβιάσεων πρέπει να έχουν πρόσβαση σε αποτελεσματικά δικαστικά ή άλλα κατάλληλα μέσα έννομης προστασίας, καθώς και σε μηχανισμούς καταγγελιών·
35. τονίζει ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες, όταν δραστηριοποιούνται σε τρίτες χώρες, πρέπει επίσης να συμμορφώνονται με τις ίδιες νομικές υποχρεώσεις όσον αφορά την εταιρική ενδυνάμωση και τη δέουσα επιμέλεια που ισχύουν και στην Ευρωπαϊκή Ένωση· τονίζει πόσο σημαντική είναι η πρόληψη, η αντιμετώπιση και ο μετριασμός τυχόν δυσμενών επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα στο νερό και την επαρκή αποχέτευση εντός των υποχρεωτικών πλαισίων επιμέλειας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν και να μελετήσουν τρόπους για την παροχή περισσότερων πληροφοριών και τη διασφάλιση διαφάνειας για τους καταναλωτές σχετικά με τον αντίκτυπο των προϊόντων στη βιωσιμότητα των υδάτινων πόρων, μεταξύ άλλων όσον αφορά το υδατικό αποτύπωμα·
36. επισημαίνει ότι, όπως δήλωσαν αρκετοί εμπειρογνώμονες των Ηνωμένων Εθνών, το νερό πολύ συχνά αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα και μόνο, χωρίς περαιτέρω κοινωνικές και πολιτισμικές προεκτάσεις, με αποτέλεσμα να παραβιάζονται βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, να εντείνεται η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και να οξύνονται τα προβλήματα των φτωχότερων και πλέον περιθωριοποιημένων κοινωνικών ομάδων, γεγονός που αντιτίθεται στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης· υπενθυμίζει ότι η ύδρευση και η αποχέτευση αποτελούν υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και όχι εμπορεύσιμα προϊόντα. Δεν είναι καταναλωτικά προϊόντα ή προϊόντα πολυτελείας και, ως εκ τούτου, δεν πρέπει να αποτελούν αντικείμενο εμπορίας· υπογραμμίζει ότι το νερό αποτελεί πεπερασμένο πόρο και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν προληπτικά μέτρα κατά της παγκόσμιας λειψυδρίας και να υποστηρίξουν τρίτες χώρες στη λήψη μέτρων για την καταπολέμηση της λειψυδρίας·
37. καλεί τα κράτη να λάβουν νομικά μέτρα που θα αποτρέψουν την κερδοσκοπία στις προθεσμιακές αγορές νερού και να προωθήσουν ένα κατάλληλο πλαίσιο διαχείρισης των υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης και υγιεινής στο πλαίσιο μιας προσέγγισης που έχει ως κύριο γνώμονα την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το κοινό καλό· καλεί την ΕΕ και τις εθνικές κυβερνήσεις να προάγουν και να στηρίξουν τους ανεξάρτητους ρυθμιστικούς φορείς ύδρευσης που μπορούν να βοηθήσουν στην επιβολή των προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
38. υπενθυμίζει ότι, όπως αναγνωρίζεται από την οδηγία πλαίσιο της ΕΕ για τα ύδατα, το νερό δεν είναι καθαρά εμπορικό προϊόν αλλά δημόσιο αγαθό απαραίτητο για την ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια· σημειώνει ότι οι υπηρεσίες ύδρευσης είναι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και ειδικού χαρακτήρα που εμπίπτουν, ως εκ τούτου, πρωτίστως στο δημόσιο συμφέρον· υπενθυμίζει τη σημασία που έχει για τις εξωτερικές πολιτικές και τα μέσα της ΕΕ, όπως οι εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες και ο «Μηχανισμός Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Παγκόσμια Ευρώπη» καθώς και για τις δραστηριότητες των ευρωπαϊκών εταιρειών, η προάσπιση του ανθρώπινου δικαιώματος στο πόσιμο νερό και την αποχέτευση στις ενδιαφερόμενες χώρες·
39. τονίζει ότι το νερό αποτελεί κοινό αγαθό, το οποίο πρέπει να παρέχεται απρόσκοπτα σε επαρκείς ποσότητες καλής ποιότητας· καλεί τα κράτη και τους χρηματοδότες να ενισχύσουν την προώθηση της ύδρευσης και της αποχέτευσης ως βασικών δημόσιων υπηρεσιών για όλους, μεταξύ άλλων μέσω επενδύσεων που βελτιώνουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης όσο και συμβάλλουν στη συντήρηση των υφιστάμενων υποδομών, την παροχή και τη χρήση των υπηρεσιών· φρονεί ότι, για να συσταθούν υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης με σταθερό και βιώσιμο χαρακτήρα, είναι θεμελιώδης ανάγκη να γίνουν επενδύσεις στην ανάπτυξη ικανοτήτων και στη διακυβέρνηση των συστημάτων ύδρευσης, στη λειτουργία και τη συντήρησή τους·
40. καλεί την ΕΕ να στηρίξει τις προσπάθειες τρίτων χωρών να διασφαλίσουν καθολική και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση σε εγκαταστάσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, καθώς και να εγγυηθούν ένα ελάχιστο επίπεδο επιβίωσης για την παροχή νερού σε νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν που είναι οικονομικά ή κοινωνικά ευάλωτα·
41. καλεί επίσης την ΕΕ να επενδύσει στην προστασία και την αποκατάσταση των φυσικών οικοσυστημάτων (συμπεριλαμβανομένων των δασών, των πλημμυρικών περιοχών, των υγροτόπων κ.λπ.), τα οποία συχνά παρέχουν πιο αποδοτικές ως προς το κόστος και πιο βιώσιμες λύσεις διαχείρισης των υδάτων από ό,τι οι λύσεις συμβατικών υποδομών για την αποθήκευση των υδάτων, την επεξεργασία των υδάτων, τον έλεγχο της διάβρωσης, και τα μέτρια και ακραία καιρικά φαινόμενα·
42. παροτρύνει τα κράτη να υιοθετήσουν το μοντέλο προμήθειας ύδατος που ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους και να ακολουθήσουν διαφανείς και άρτιες διαδικασίες για να βελτιωθεί η αποτελεσματική άσκηση του ανθρώπινου δικαιώματος σε ύδρευση και αποχέτευση στις κοινωνίες τους· καλεί τις κυβερνήσεις να αυξήσουν τις δημόσιες επενδύσεις σε βιώσιμες υποδομές που σχετίζονται με το νερό και να προστατεύσουν το νερό ως βασικό δημόσιο αγαθό·
43. παρατηρεί την ανάγκη να συνδυαστεί η χρήση των υδάτων με την εφαρμογή αναδυόμενων τεχνολογιών για τη διατήρηση, τη μείωση της ρύπανσης των υδάτων και την ανακύκλωση των λυμάτων, προκειμένου να βελτιωθεί ο τρόπος παροχής, επεξεργασίας και διάθεσης των υδάτων·
44. καλεί την ΕΕ να στηρίξει τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτων στον γεωργικό τομέα, ο οποίος χρησιμοποιεί περισσότερο από το 70 % των υδάτινων πόρων, με επενδύσεις σε βιώσιμα συστήματα άρδευσης και αποθήκευσης νερού, με τη βελτιστοποίηση και τη μείωση της χρήσης γλυκού νερού στη γεωργία σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, με τη μείωση της σπατάλης τροφίμων και την προώθηση της αγροοικολογίας μέσω της αποκατάστασης των υγροτόπων, και με τη μείωση, όπου είναι δυνατόν, της χρήσης φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων που ενέχουν κίνδυνο ρύπανσης των υδάτων, ιδίως των υπόγειων υδάτων·
45. υπενθυμίζει ότι η πρόσβαση στο νερό αποτελεί επίσης πρόκληση για τη χρήση της ενέργειας τόσο από πλευράς παραγωγής όσο και από πλευράς εξόρυξης· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία να προωθηθεί η καλύτερη διαχείριση της ενέργειας, καθώς και λύσεις για την επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων, προκειμένου να περιοριστεί η κατανάλωση γλυκού νερού κατά την επεξεργασία λυμάτων·
46. καλεί την Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να αποθαρρύνουν κάθε πιθανότητα να τεθεί ως προϋπόθεση στις κυβερνήσεις η ιδιωτικοποίηση των φορέων ύδρευσης και αποχέτευσης προκειμένου να τους παρέχουν επιχορηγήσεις, δάνεια και τεχνική βοήθεια·
47. καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει κατάλληλη χρηματοδοτική στήριξη για τις δράσεις ανάπτυξης δυναμικού στον τομέα της ύδρευσης, σε συνεργασία με υφιστάμενες διεθνείς πλατφόρμες και πρωτοβουλίες· υποστηρίζει την παγκόσμια πλατφόρμα αλληλεγγύης για το νερό (Global Water Solidarity Platform) που δρομολογήθηκε από το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη προκειμένου να συμμετάσχουν οι τοπικές αρχές στην εξεύρεση λύσεων στις προκλήσεις που σχετίζονται με το νερό· χαιρετίζει τη Διάσκεψη του ΟΗΕ του 2023 για το νερό ως ευκαιρία να αναπτυχθούν διατομεακές προσεγγίσεις προκειμένου να επιτευχθούν οι σχετικοί με το νερό στόχοι και να επανέλθει ο ΣΒΑ 6 στη σωστή πορεία·
48. καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να ενθαρρύνουν τρίτες χώρες να παρέχουν στους ενδιαφερόμενους, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των αυτοχθόνων και τοπικών κοινοτήτων που εργάζονται για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων των δικαιωμάτων ύδρευσης και αποχέτευσης, επαρκών πόρων και πρόσβασης σε σχετικές πληροφορίες, τη δυνατότητα ουσιαστικής συμμετοχής σε διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με το νερό, κατά περίπτωση, με σκοπό να διασφαλίσουν τη δέσμευσή τους για ενημερωμένες και προσανατολισμένες στα αποτελέσματα συνεισφορές στον σχεδιασμό και την εφαρμογή της πολιτικής για τα ύδατα· πιστεύει ότι, για την πραγμάτωση του ανθρώπινου δικαιώματος στο πόσιμο νερό, είναι ζωτικής σημασίας να προωθηθούν και να ενισχυθούν τα δίκτυα εμπειρογνωμόνων σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οι εκπρόσωποι των κοινοτήτων σε όλα τα επίπεδα και, στο πλαίσιο αυτό, καλεί τις κυβερνήσεις να σχεδιάσουν μηχανισμούς για ένα σύστημα διαχείρισης των υδάτων χωρίς αποκλεισμούς·
49. καλεί την ΕΕ να βοηθήσει τις τρίτες χώρες να σέβονται, να τηρούν και να προωθούν τα δικαιώματα των εργαζομένων στη βιομηχανία επεξεργασίας λυμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων τους στην αξιοπρέπεια, την ασφάλεια και την υγεία, καθώς και του δικαιώματος τους να διοργανώνονται σε συνδικαλιστικές οργανώσεις·
50. τονίζει ότι τα άτομα που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, ιδίως οι γυναίκες και τα κορίτσια, οι μειονότητες και τα άτομα με σωματικές και/ή πνευματικές αναπηρίες, πλήττονται περισσότερο από την έλλειψη πρόσβασης σε ασφαλές και καθαρό νερό και αποχέτευση· τονίζει ότι οι ανισότητες όσον αφορά την πρόσβαση στην ύδρευση και την αποχέτευση οφείλονται συχνά σε συστημικές ανισότητες ή αποκλεισμό· καλεί τις κυβερνήσεις να παρακολουθούν τις ανισότητες όσον αφορά την πρόσβαση σε νερό και αποχέτευση και να λάβουν αποφασιστικά μέτρα, όπως να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις σε συστήματα αποχέτευσης και παροχής, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων συστημάτων, προωθώντας την αποδοτικότητα και την προστασία του νερού θεωρώντας το σπάνιο αγαθό· καλεί τις κυβερνήσεις να διασφαλίσουν τη μη διακριτική μεταχείριση όσον αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης ως δημόσιο αγαθό, διασφαλίζοντας την παροχή τους σε όλους, συγκεκριμένα δίνοντας προτεραιότητα στην πρόσβαση των γυναικών, των κοριτσιών και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων για την αντιμετώπιση συστημικών αποκλεισμών και διακρίσεων· ενθαρρύνει τις αρχές να επανεξετάσουν τα νομοθετικά τους πλαίσια, τις πολιτικές και τις πρακτικές τους στον τομέα των υδάτων υπό το πρίσμα των αρχών που διέπουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και των προτύπων, συμβάλλοντας στον προσανατολισμό των δράσεων στην αντιμετώπιση των εμποδίων που αναχαιτίζουν την πρόοδο·
51. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, και στις κυβερνήσεις και κοινοβούλια των κρατών μελών.
